Prof. Dr. Uğur Coşkun İmmünoterapi Hakkında Merak Edilenler

Tıbbi Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Uğur Coşkun, kanser tedavisinde kullanılan immünoterapi yöntemi hakkında MAG Okurlarını bilgilendiriyor.

Öncelikle eğitiminiz, uzmanlık alanınız ve çalışmalarınızdan söz eder misiniz?

Tıp eğitimimi Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesinde tamamladım. Doktor ünvanını  aldıktan hemen sonra Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesinde önce İç Hastalıkları, ardından da Tıbbi Onkoloji alanlarında uzmanlık eğitimimi tamamladım.  Daha sonra ABD’de  University of Nebraska Medical Center’da bir yıl süre ile kanser aşıları üzerine araştırmacı olarak görev yaptım. 2009 yılında Gazi Üniversitesinde profesör ünvanını aldım. Hâlihazırda Gazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Onkoloji bölümünde  öğretim üyesi olarak çalışmaktayım ve aynı zamanda özel muayenehanemde hastalarımın tedavisi ile ilgileniyorum. Başta meme kanseri olmak üzere birçok kanser türü ile ilgili iki yüzden fazla uluslararası dergide yayımlanan makalem bulunmaktadır. Kanser tedavisindeki güncel gelişmeleri yakından takip ederek, yaptırdığımız moleküler ve genetik incelemelerin sonucunda hastalarımıza tedavi planları hazırlamaktayım. Uygun olan hastalarda, akıllı ilaçlar ve immünoterapi yöntemleri ile her hastanın tedavisini kendine özgü kılarak çok iyi neticeler alabilmekteyiz.

Kanser hastalığına karşı savaşmada sıklıkla belirtilen bu immünoterapi nedir? Türleri nelerdir?

İmmünoterapi, kanser hastalarının tedavisindeki en güncel yaklaşımlardan birisidir. Temel prensip olarak, hastanın kendi immün sisteminin kanser hücreleri ile daha etkili bir şekilde savaşmasını hedefleyen tedavi yöntemidir. Kanser ile savaşan T hücrelerinin aktivasyonu bir noktaya kadar olabilmekte ve o noktada durmaktadır. İmmünoterapi dediğimiz yöntem, bu noktada devreye girmekte ve kanser savaşçısı bu hücreleri tümör hücrelerine göndererek hastalığı durdurmakta ve çoğu zamanda geriletmektedir. Ayrıca monoklonal antikor olarak tanımladığımız bazı ilaçlar da yine immünoterapinin farklı bir grubu olarak yer almakta ve sağlıklı hücrelere hiç dokunmadan sadece tümör hücrelerini yok etmektedir.

İmmünoterapi nasıl ve ne kadar süre boyunca uygulanıyor? Başarı oranı nedir?

İmmünoterapi ilaçları günümüzde damar içine infüzyon şeklinde uygulanmaktadır. Genellikle iki ya da üç haftalık aralıklarla verilmektedir.  Yayılmış hastalığı olanlarda fayda saptanması durumunda yan etki görülmediği müddetçe uzun süreler devam ettirilmektedir. Hastalığı cerrahi olarak temizlenmiş, yayılma göstermemiş olan bazı kanser türlerinde koruyucu olarak genellikle bir yıl süre ile kullanılmaktadır. İmmünoterapi yanıtını predikte eden belirteçlerin, her hastanın kendi tümör dokusunda çalışılması gerekmektedir. Başarı oranı, kanser türüne ve hastanın bu belirteç durumlarına göre değişmektedir; ama fayda eden bazı hastalarda şifa düzeyinde çok uzun süreli iyileşmeler elde edebilmemiz bu tedavinin en büyük özelliğidir.

İmmünoterapi, kansere nasıl etki ediyor? Hangi türlerinde uygulanabiliyor?

İmmünoterapi günümüzde başta akciğer, melanoma, böbrek tümörleri olmak üzere birçok kanser türünde uygulanabilmektedir. İmmünoterapi yanıt belirteçleri pozitif olan hastalarda tedaviye yanıt oranları genel olarak daha yüksektir.

İmmünoterapi, kemoterapi veya diğer tedaviler ile birlikte uygulanabilir mi?

Birçok kanser türünde immünoterapiyi kemoterapi ile birlikte uygulamaktayız. Hastanın evresine, kanser türüne ve hastanın düşkünlük durumuna göre kemoterapi ile birlikte ya da tek başına olarak kullanılabilir. Bazı durumlarda farklı etki eden immünoterapi ilaçlarını birlikte kullanarak daha güçlü immün yanıt elde etmeyi hedeflemekteyiz.