Uzm. Dt. Nurgül Demir Alerjik Bünyeli Çocuklardaki Çürük Tehlikesi

İnhaler formda kullanılan astım ilaçlarının çürük riskini arttırabileceğini belirten Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Nurgül Demir, alerjik hastalıkların diş sağlığı açısından risk oluşturabildiğinin altını çizerek uyarılarda bulunuyor.

Alerjik nezle, alerjik astım gibi çevresel etkenler ile kendini belli eden ve kalıtsal faktörlerin etkisi ile görülme riski artan alerjik hastalıklar çocuklarda çok sık görülüyor. Çocuklarda yaşam kalitesini de düşüren alerji bulguları kendiliğinden düzelebileceği gibi, çoğu zaman ilaç tedavisini de içine alan tıbbi müdahaleler gerektirebiliyor. Hem bazı alerji bulgularının sebep olduğu problemler, hem de kullanılan ilaçlar ağız ve diş sağlığı açısından büyük risk oluşturuyor.

Süt dişleri daimi dişlere göre, daha ince ve daha az mineral içeren bir mine yapısına sahiptir. Çocuklarda, çürük yapıcı beslenme alışkanlıkları, ağız hijyenlerinin devamlılığının sağlanmasındaki zorluklarla birlikte; düzenli kullanılması gereken ilaçların da diş çürüğü riskini arttırması, özellikle alerjik bünyeli çocuklarda büyük önem arz eder. İnhaler formda kullanılan astım ilaçları, tükürük yapısı ve miktarını, ağız içi pH’yi değiştirerek diş çürüğü riskini arttırabilir. İlacın diş yüzeylerinde kalma süresine göre, kullanılan ilaçlar, diş minesi üzerindeki biyofilm adı verilen yapışkan tabakadaki çürüğe sebep olan bakteri kolonilerinin aktivitesini arttırarak ve diş minesinin sertliğini azaltarak çürük riskinin artmasına sebep olur. Özellikle, çürük riski yüksek hastalarda uzun süre kullanılması gerekebilecek inhaler formdaki ilaçlar konusunda tedbirli olunmalıdır. Her ilaç alımından sonra ağız, su ile çalkalanmalı veya bolca su içilmesi sağlanmalıdır. İlaç kullanımından hemen sonra diş fırçalanması, diş yüzeylerinde aşınmayı arttırabileceği için önerilmez; diş fırçalamak için otuz ila kırk beş dakika beklemek gerekir.

Diğer taraftan, solunum yollarını etkileyen alerjiler, çocukların burundan nefes alıp vermesini zorlaştırır ve çocuklarda ağızdan nefes alıp verme alışkanlığı gelişmesine sebep olabilir. Ağızdan nefes alıp verme alışkanlığı olan hastalarımızda, dilin öne ve aşağıya doğru yer değiştirmesiyle, dilin istirahat pozisyonunda üst çeneyi destekleyememesinin bir sonucu olarak, üst çene darlığı gelişebilir veya mevcut darlık artar. Zamanında müdahale edilmeyen vakalarda dişlerde kapanış bozuklukları oluşabileceği gibi, alt çenenin büyüme yönü aşağıya ve geriye doğru değişebilir, çocuklar normale göre daha uzun yüzlü olabilir.

Ağızdan nefes alıp verme alışkanlığı olan çocuklarda, aynı zamanda, diş eti hastalıklarının görülme riski daha fazladır. Ağızda azalan tükürük miktarı, ağız kokusu oluşmasına sebebiyet verirken, mantar enfeksiyonlarının görülme riskini de artırır. Ağız içinde diş yüzeylerinin temizlenebilirliğini sağlayarak çürük oluşumuna karşı dişleri koruyan tükürüğün miktarında meydana gelebilecek azalma, özellikle çürük riski yüksek olan çocuklarda ağız hijyenini ve diş sağlığını riske sokan bir faktör olarak karşımıza çıkar. Tükürük miktarındaki düşüş, indirekt olarak diş çürüklerinin görülme olasılığını arttırır.

Alerjik Bünyeli Çocuklar İçin 5 Uyarı

ï İlaçların da, şekerli gıdalar kadar çürük riskini arttırabileceği unutulmamalı ve çocukların beslenme programlarında karbonhidrattan zengin, rafine şeker içeren gıdalardan uzak durulmalıdır.

ï Bazı ilaçlar mine yapısında yumuşamaya ve zayıflamaya sebep olduğu için ilaç kullanımından sonra, ağız bol su ile çalkalanmalıdır. Dişlerin, ilaç alımından hemen sonra fırçalanması önerilmemektedir.

ï Dişler, çocuk diş hekiminin önerileri doğrultusunda, flor içeren bir diş macunu ile günde en az iki sefer ve mutlaka ebeveyn kontrolünde fırçalanmalıdır.

ï İlaç seçimi yaparken mümkünse şekersiz olanlar tercih edilmeli, ilacın asidik değerleri göz önünde bulundurulmalıdır. Bu amaçla, çocuk doktorunuza ve çocuk diş hekiminize mutlaka danışın.

ï Düzenli ilaç kullanması gereken hastalar, mutlaka bir çocuk diş hekimi kontrolünde olmalı ve kontrol aralıkları üç ayı geçmemelidir.