Uzm. Dt. Nurgül Demir – Dişlerde 5 Tatlı Risk ve Öneri

Özellikle sıcak havalarda sıkça tüketilen dondurmalar, buzlu içecekler ve meyve aromalı ürünler, çocukların ağız sağlığını fark etmeden riske sokabiliyor. Çocuk Diş Hekimliği Uzmanı Dt. Nurgül Demir, çocukların tatilde keyifli anlar yaşarken diş sağlığını koruyabilmeleri için beş temel kaçamağa dikkat çekiyor ve pratik çözüm önerileri sunuyor.

 

 

 

Havaların ısınmasına bir de okulların yaz tatiline girmesi eklenince, çocuklar için gün sayılarak beklenen tatil planları kapıları çalmaya başladı. Deniz, havuz, oyun parkı eğlenceleri içinde arkadaşlarıyla birlikte geçirecekleri zamanın keyfini kaçırmadan, diş sağlıklarını da riske atmadan en sık karşılaştığımız sorunlara pratik çözüm önerileri ile yardımcı olayım.

 

Dondurma

Piyasada satılan dondurmaların birçoğu yüksek oranda rafine şeker içeren, yapışkan ve diş yüzeyinden uzaklaştırılması zor olan krokanlı, karamelize parçacıkların ilavesiyle de diş sağlığının korunmasını riske sokan ürünlerdir. Diş yüzeylerinde kalan ve ağız içinde pH’yi düşürerek çürük yapıcı bakterilerin üremesine sebebiyet veren şeker, küçük yaşlardan itibaren yaygın çürüklerin oluşmasına neden olur.

 

Öneri: Süt, yüksek kalsiyum içeriği ile dişlerin çürüklere karşı korunmasına katkı sağlar. Doğal olarak üretilen ve soğuk zincir korunarak muhafaza edilen dondurmalar, kalsiyum ve protein içeriği ile diş sağlığının korunmasına yardımcı olabilir. Dondurma, doğal içerikli ve katkısız olarak tüketilmeli ve porsiyon miktarı günlük iki top ile sınırlı tutulmalıdır. Evde rafine şeker ilave edilmeden, sade veya mevsim meyveleri ile hazırlanan dondurmalar da hazır satılan dondurmaların sağlıklı bir alternatifi olarak tüketimlerinin sınırlandırılmasına katkı sağlayacaktır.

 

Buzlu İçecekler

Milkshake, frozen gibi rafine şeker içeren, glikoz şurubu, yapay aroma ve tatlandırıcılar ile tatlandırılmış içecekler, dişlerde çürük oluşması riskini arttırır. Genellikle soğuk veya buzlu içilen baloncuklu çaylar ise, içine çeşitli şuruplar, süt, şeker veya bal ve gıdalarda koyulaştırıcı olarak kullanılan bir tür nişasta eklenmesiyle yapılır. Karbonhidrattan zengin yapısı, çocuklarda, tüketim sıklığına da bağlı olarak, çürük riskini arttıran bir faktör olarak karşımıza çıkar.

 

Öneri: Mevsim meyveleri ile evde rafine şeker ve katkı maddesi ilave edilmeden hazırlanacak olan smoothie’ler, diş sağlığını idame ettirebilmenin yanı sıra, çocukların genel sağlığı için de daha güvenilir bir alternatif olacaktır.

 

Meyveli Süt ve Yoğurt

Market raflarında rengarenk ambalajlarla satılan meyveli süt ve yoğurtlar yüksek oranda rafine şeker içerir. Şeker, ağız içindeki bakteriler tarafından parçalanarak asit üretimine yol açar ve diş çürüklerinin oluşmasına sebebiyet verir.

 

Öneri: Süt kalsiyum kaynağı olarak, doğal ve tatlandırıcısız olarak tüketilmelidir. Şeker içeren meyveli hazır sütler ve yoğurtlar yerine, mevsim meyveleri süte veya yoğurda karıştırılarak çocukların tüketmesi sağlanmalıdır.

 

Asitli, Gazlı İçecekler

Gazlı içeceklerin yapısındaki asit, şekerli içeceklerin ağız içinde çözünmesi ile ortaya çıkan aside göre, diş minesi üzerinde daha yıkıcı bir etkiye sahiptir. Yüksek orandaki şeker içeriği ise, diş çürüklerinin oluşması için zemin hazırlarken, var olan çürüklerin ise hızlı ilerlemesine sebebiyet verir.

 

Öneri: Kefir; zengin kalsiyum, protein, K ve B vitaminleri içeriği ile, güçlü bir probiyotik kaynağı olarak öne çıkar ve çürük yapıcı bakterilerin sayısını azaltarak çürük aktivitesinin kontrol altına alınmasına katkı sağlar. Yoğurt ise, sağlığa yararlı probiyotik mikroorganizmalar içerir. Bu probiyotikler, ağız içinde çürük oluşumuna neden olan bakteri plağının oluşumunu engeller ve diş eti hastalıklarına yol açan mikroorganizmaların etkisiz hâle getirilmesine yardımcı olur. Böylece, yoğurt hem çürük oluşumunu önler hem de genel ağız sağlığını korur. Doğal olarak hazırlanan kefir ve ayran, sıcak yaz günlerinde asitli içeceklerin sadece zararsız değil, aynı zamanda çok yararlı bir alternatifi olacaktır.

 

Hazır Meyve Suları

Meyveli sodalar, kutu meyve suları, hazır kahveler, enerji içecekleri gibi içecekler çocuklarda, ağızdaki çürük yapan bakteriler için önemli bir besin kaynağı olan şekeri yüksek oranda içerir.

 

Öneri: Rafine şeker ilave edilmeden, bal, akçaağaç şurubu veya öğütülerek hazırlanan hurma, kuru kayısı gibi doğal tatlandırıcılarla hazırlanan limonatalar hazır meyve sularının hem rengi ile çocukların gönlünü kazanacaktır hem de güvenilir bir alternatif olacaktır.

 

Mevsim meyveleri ve kuru meyveler de doğal şeker içerir, sık ve fazla miktarda tüketimi diş çürükleri için risk oluşturabilir. Sağlıklı öneriler dahi olsa, bahsettiğim yaz kaçamağı alternatiflerinin tüketimlerinden hemen sonra ağzın bol su çalkalanması ve tüketimlerinin sınırlandırılması, dişlerin çürüklere karşı korunmasında büyük önem arz eder.