Memorial Ankara Hastanesi Tütün Ürünlerinin İç Organlara Etkileri
Memorial Ankara Hastanesi Göğüs Hastalıkları ve Tüberküloz Uzmanı Prof. Dr. A. Füsun Ülger, zararsız sanılan elektronik sigaraların aslında nasıl tehlikeler barındırdığını gözler önüne sererek uyarılarını MAG Okurları için paylaşıyor.
Elektronik sigaralar (e-sigara); e-sigara kalemleri veya elektronik nikotin dağıtım sistemleri (ENDS) olarak adlandırılır. Farklı şekil ve boyutlarda üretilen bu cihazlar, bir sıvıyı ısıtarak aerosol adı verilen bir buhar oluşturur. Pille çalışan e-sigaralar, bu aerosolleri kullanıcıların soluması için üretir; ancak, çevrede bulunan kişiler de bu zararlı havaya maruz kalabilir.
Aerosol, genellikle “buhar” olarak adlandırılsa da, aslında havada salınan zararlı küçük parçacıkların bir karışımıdır. E-sigaralar çoğunlukla nikotin içerir; bu madde, geleneksel sigaralarda olduğu gibi bağımlılığa yol açar. Özellikle gençlere hitap eden tatlandırıcılar, renkli tasarımlar ve aromalar, kullanım riskini artırmaktadır.
Unutulmamalıdır ki e-sigaralardan çıkan aerosol, masum bir “su buharı” değildir. Aksine, içinde zararlı ve potansiyel olarak tehlikeli kimyasallar barındırır:
- Ergenlerin beyin gelişimine zarar verebilecek, son derece bağımlılık yapan bir kimyasal olan nikotin
- Kansere neden olan kimyasallar
- Nikel, kalay ve kurşun gibi ağır metaller
- Akciğerlerin derinliklerine solunabilen küçük parçacıklar
- Uçucu organik bileşikler
- Ciddi bir akciğer hastalığına bağlı bir kimyasal olan diasetil gibi tatlandırıcılar (çünkü akciğerler, maddeleri bağırsaktan farklı şekilde işler)
Şunu da belirtmek gerekir, Türkiye’de elektronik sigara ve benzeri ürünlerin ithalatı ve satışı yasaktır. Bu ürünler hem sağlık hem de hukuki açıdan risk taşımaktadır.
E-Sigaraların Yan Etkileri ve Zararları
Astım: E-sigaralar astım ve diğer akciğer rahatsızlıklarına yakalanma olasılığınızı artırabilir, mevcut astımınızı daha da kötüleştirebilir.
Akciğerlerde yara izleri: Bazı tatlandırıcılarda kullanılan bir kimyasal olan diasetil, bronşiolitis obliteransa (patlamış mısır akciğeri) neden olabilir. Bronşiolitis obliterans akciğerlerinizde kalıcı yara izlerine neden olur.
EVALI (e-sigara, ürün kullanımına bağlı akciğer hasarı): EVALI, e-sigaraların neden olduğu ciddi bir akciğer rahatsızlığıdır. Akciğerlerinizde yaygın hasara neden olur ve size öksürük, nefes darlığı ve göğüs ağrısı gibi sıkıntılar yaşatabilir. EVALI ölümcül olabilir.
Diğer organ hasarı: Akciğerlerinize ek olarak, e-sıvıdaki nikotin ve diğer maddeler kalbinize ve beyninize zarar verebilir. Nikotinin beyin gelişimine zarar verebileceğini, kan basıncınızı yükseltebileceğini ve atardamarlarınızı daraltabileceğini biliyoruz.
Bağımlılık: Nikotin son derece güçlü bağımlılık yapar; beyninizde değişikliklere neden olur, bu yüzden daha fazla nikotin istersiniz. İsterseniz veya sağlık sorunlarına neden olmaya başlarsa elektronik sigarayı durduramayabilirsiniz. Nikotin içermediği söylenen e-sıvılar bile az miktarda nikotin içerir.
Sigara içmek: Birçok insan elektronik sigaraya başlar ve sonra daha yüksek miktarda zararlı kimyasal içeren sigaraya yönelir.
Pasif maruziyet: Elektronik sigara duman çıkarmaz ancak, çevrenizdeki insanlar elektronik sigara içtiğinizde nikotin ve diğer kimyasallara maruz kalır.
Patlama: E-sigara cihazlarında pillerin patlaması ciddi yaralanmalara ve yanıklara neden olabilir.
Kanser: E-sıvılardaki bazı bileşenlerin kansere neden olduğu bilinmektedir.
Tüm bu bilgiler, gerçekler ve yan etkiler göz önüne alındığında, tıpkı sigara ve diğer tütün ürünleri (puro, pipo, nargile) gibi, e-sigaralar da kişi ve toplum sağlığına son derece zararlı, genç kuşaklar için de pek çok sakınca yaratan ürünlerdir. Hekim olarak önerimiz elbette ki başlanmaması, başlandıysa da en kısa sürede bırakmak için gerekli tıbbi desteğin alınmasıdır.
