Esra Bezircioğlu – Kadınların İş Hayatındaki Potansiyeli
Türkiye Kadın Girişimciler Derneği (KAGİDER) Yönetim Kurulu Başkanı Esra Bezircioğlu, derneğin yeni dönem hedeflerini, hayata geçirdikleri projeleri ve kadınların iş hayatına katılmalarının önemini MAG Business Okurlarıyla paylaştı.
KAGİDER’in (Türkiye Kadın Girişimciler Derneği) 2025-2027 dönemi vizyonu nedir? Yeni dönem hedefleriniz arasında öne çıkan başlıklar neler?
KAGİDER olarak, 2025-2027 dönemine “Dönüştürüyoruz, birleştiriyoruz, güçlendiriyoruz.” mottosuyla yön veriyoruz. İş yapma biçimlerinin değiştiği, iş birliğinin ön plana çıktığı yeni düzende, biz de iş dünyasını dönüştüren, birleştiren ve güçlendiren bir yaklaşımı benimsiyoruz. Dönüştürüyoruz, çünkü iş yalnızca verim değil, aynı zamanda değer üretmektir. Başarı ise yalnızca ulaşılan sonuçlarla değil, sürecin niteliğiyle de ölçülür. Birleştiriyoruz, çünkü birlikte üretmenin gücüne, sağlam iş birliklerinin birleştirici etkisine ve çok sesliliğin dönüştürücü potansiyeline inanıyoruz. Güçlendiriyoruz, çünkü kadınların potansiyelini açığa çıkarmak hem birey hem toplum için en büyük gelişim alanıdır. Biliyoruz ki dayanıklılık, ancak dayanışmayla mümkündür. Bu vizyonla yerelden küresele, fikirden etkiye, vizyondan harekete geçiyoruz. Hedefimiz, kadınların ekonomik hayattaki yerini güçlendirmek ve toplumsal cinsiyet eşitliğini her alanda yaygınlaştırmak.
“Dönüştürüyoruz, birleştiriyoruz, güçlendiriyoruz.” mottosu altında hangi somut projeler hayata geçirildi, geçirilecek?
Bu yaklaşımı yalnızca söylem düzeyinde bırakmıyor, somut projelerle hayata geçiriyoruz. Yeni dönemde özellikle dijital dönüşüm, teknoloji ve finansal okuryazarlık alanlarına daha fazla odaklanacağız. Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ile imzaladığımız protokol kapsamında başlattığımız Finansal Okuryazarlık Platformu, kadın girişimcilerin finansal kavramları öğrenmeleri, yatırım süreçlerini anlamaları ve bilinçli ekonomik kararlar almaları için pratik bilgiler sunan bir kaynak olarak tasarlandı. Hedefimiz, üç yıl içinde üç milyon kadına ulaşmak.
Yerelde de güçlü iş birlikleriyle kadınların ekonomiye katılımını destekliyoruz. Gaziantep Belediyesi ile yürüttüğümüz projede 75 kadın girişimciyi yerel bir ağ çatısı altında bir araya getiriyoruz. Ayrıca Yalova Armutlu’daki kadınların kooperatifleşerek ekonomiye katılımını hedefleyen projemizi başlattık. Armutlu’da kadınların üretebileceği ürünler belirlendi. Eğitimler başladı. Aynı modeli dört farklı ilde daha uygulayacağız.
Yeni projelerimizden biri olan KAGİDER Momentum, mikro ve küçük ölçekli kadın işletmelerinin büyümesini, rekabet gücünü ve krizlere karşı dayanıklılığını artırmayı hedefliyor. Yirmi dört aylık bu kapsamlı programda, dijital eğitimden mentörlük ve yönetim kurulu simülasyonlarına kadar pek çok destek sunacağız. Hedefimiz iki bin kadın girişimciye ulaşmak.
Mayıs ayında düzenlediğimiz “Girişimcilik ve Satın Alma Buluşması”nda binin üzerinde birebir görüşme gerçekleşti. TEDAR ve TÜSAYDER ile imzalanan protokoller sayesinde kadınların tedarik zincirlerine entegrasyonu için önemli adımlar attık. Ayrıca, “Sanofi ile Geleceğin Kadın Liderleri”, “Boyner ile İyi İşler” ve “Migros ile Tarımda Kadın” gibi uzun yıllardır devam eden projelerimizi de unutmamak lazım tabii.
KAGİDER Global olarak dünya genelinde çeşitli buluşmalar gerçekleştiriyorsunuz. Bu tür etkinlikler nasıl fırsatlar yaratıyor?
Küresel ölçekte Türk kadın girişimcileri ve iş kadınlarını desteklemek amacıyla başlattığımız ve hızla büyüyen KAGİDER Global projesi kapsamında, farklı ülkelerde yaşayan Türk kadın girişimcileri ve profesyonellerini KAGİDER Global ağında bir araya getiriyoruz. Mart ayında New York’ta açılışını, mayıs ayında ise Londra’da ikinci buluşmasını gerçekleştirdik. Şimdiden yurt dışında yaşayan üç yüzün üzerinde Türk iş kadını bu ağa dâhil oldu. KAGİDER Global, yurt dışındaki Türk kadınların birbirleriyle ve Türkiye ile daha güçlü bağlar kurmalarına, iş birliklerini artırmalarına ve küresel ölçekte görünürlüklerini güçlendirmelerine katkı sağlıyor.
Türkiye’deki kadın girişimcilerin küresel pazarlara açılması için ne tür stratejiler öneriyorsunuz?
Türkiye’deki kadın girişimcilerin küresel pazarlarda daha görünür ve rekabetçi hâle gelmesi, yalnızca ekonomik kalkınma açısından değil, toplumsal fırsat eşitliği açısından da büyük önem taşıyor. İlk olarak, dijitalleşme ve e-ticaret kanallarının etkin kullanımı kadın girişimcilerin küresel pazarlara erişimini kolaylaştırıyor. Kadın girişimcilerin dijital yetkinliklerini geliştirmek, onları uluslararası pazarlara açılan dijital vitrinlerle buluşturmak adına önemli bir adım. İkinci olarak, uluslararası ağlara erişim büyük fark yaratıyor. Kadın girişimcilerin yurt dışı fuarlara, ticaret heyetlerine ve iş birliği platformlarına katılımını desteklemek, onların küresel iş bağlantıları kurmasını sağlıyor. Bir diğer önemli alan ise ihracat bilgi ve becerilerinin artırılması. Kadın girişimcilere dış ticaret, gümrük süreçleri, uluslararası mevzuatlar ve markalaşma gibi konularda özel eğitimler verilmesi, onların küresel pazarlarda daha güçlü adımlar atmasını sağlıyor. Son olarak, finansmana erişim, küresel ölçekte büyümek isteyen kadın girişimciler için kritik bir başlık. Bu nedenle kadın girişimcilerin krediye, yatırımcıya ve fonlara erişimini kolaylaştıracak özel finansal mekanizmaların yaygınlaştırılması gerektiğini savunuyoruz.
Türkiye’de kadın girişimcilerin karşılaştığı en büyük engeller sizce nelerdir?
Kadın girişimciliğinin önündeki engeller maalesef geçen zamana rağmen çok köklü bir şekilde değişmedi. Elbette bazı teknik ilerlemeler oldu. Örneğin; artık dijital platformlar sayesinde bilgiye ulaşmak daha kolay, e-ticaret araçları sayesinde pazara erişim daha mümkün. KAGİDER’in mayıs ayında yayımladığı Kadın Girişimci İzleme Raporu’na göre, katılan girişimci kadınların %80’i işlerini online’a taşımışlardır. %98,8 gibi yüksek bir oranı, işleri için sosyal medyadan faydalanmaktadırlar; ancak, maalesef temel sorunlar hâlâ geçerliliğini koruyor. Geçmişten günümüze kadın girişimciliğinin önündeki en büyük engellerden biri finansmana erişimde yaşanan zorluklardır. Yine bahsettiğim izleme raporuna göre, katılan girişimcilerin %20,6’sı en büyük zorluk olarak finansmana erişimi saymıştır. KAGİDER olarak bizler, kadın girişimcilerin ihtiyaçlarını analiz ederek, bu zorlukları aşmalarına yardımcı olacak sürdürülebilir çözümler geliştiriyoruz. Eğitim ve farkındalık programlarımızla kadın girişimcilerin finansal bilgi ve becerilerini artırıyoruz. Bir diğer önemli engel ise iş ve özel hayat dengesinin sağlanmasındaki güçlüklerdir. Türkiye’de kadınlar, halen ev içi sorumlulukların büyük bir kısmını üstlenmek zorunda kalıyor. Çocuk ve yaşlı bakımı gibi yükümlülükler, kadınların iş dünyasında daha aktif rol almasını zorlaştırıyor. Kreş ve bakım desteklerinin yetersizliği, kadın girişimcilerin işlerine tam zamanlı olarak odaklanmalarını engelleyen temel faktörlerden biri olarak öne çıkıyor.
Genç kadınların girişimcilik ekosistemine katılımını artırmak için ne tür eğitim ve mentörlük programları yürütülüyor?
KAGİDER olarak farklı hedef gruplarına yönelik çeşitli mentörlük programları yürütüyoruz. Bu programlar arasında en uzun soluklusu olan “Geleceğin Kadın Liderleri” (GKL) programı ile, 2010 yılından bu yana genç kadınların, iş hayatına güçlü bir giriş yapmalarını sağlıyoruz. Eğitim, mentörlük ve profesyonel ağ imkânlarıyla genç kadınların liderlik potansiyelini açığa çıkarmayı amaçlıyoruz. Bugüne kadar 1850 mezun verdik ve mezunların %92’si bugün iş hayatında aktif. GKL, yalnızca bireysel kariyerleri değil, aynı zamanda toplumsal cinsiyet eşitliliğini de destekleyen sürdürülebilir bir model olarak devam ediyor. Bu yıl programımızı, New York’ta Birleşmiş Milletler’in CSW toplantıları çerçevesinde iyi bir örnek uygulama olarak uluslararası kamuoyuna tanıtma fırsatı bulduk.
