Dünya Ekonomisini Değiştirme Gücüne Sahip Girişimciler Derneği; Endeavor

Yönetim kurullarının ana sponsorluğunda, büyümeye ve gelişmeye açık girişimcileri destekleyen sivil toplum kuruluşu olan ve uluslar arası platformda faaliyet gösteren Endeavor, Türkiye’de de birçok seçkin üyeye sahip dernek,  bizlere oluşumları, faaliyetleri ve amaçları hakkında bilgi verdi.

Öncelikle kısaca kendinizden bahsedebilir misiniz?
Didem Altop: Doğma büyüme Amerikalıyım diyebiliriz. Üniversiteyi Uluslararası İlişkiler ve Ekonomi   üzerine Johns Hopkins Üniversitesi’nde okudum. Carnegie Mellon’da ise Girişimcilik üzerine yoğunlaşarak İş ve Yönetim Masterı yaptım.  İlk iş tecrübem, Dünya Bankası’nda özelleştirme ve gümrük politikaları üzerineydi. Dünya Bankası’ndan sonra da IBM ve EDS teknoloji firmalarında Yönetim Danışmanlığı yaptım.  2001 yıllında Proje Geliştirme ve Kurumsal Sosyal Sorumluluk Danışmanlığı hizmeti veren kendi şirketimi kurdum.  1995’den beri Türkiye’deyim.  Endeavor’da çalışarak eğitimimden ve tüm geçmiş tecrübelerimden tam anlamıyla faydalanma fırsatı buldum.

Endeavor’u kısaca tanıtabilir misiniz?
D.A: Endeavor,  kar amacı gütmeyen bir sivil toplum örgütüdür. Endeavor, etkin girişimcileri tespit edip destekleyerek, sürdürülebilir ekonomik gelişime katkı sağlamayı amaçlar. Endeavor’ın üzerine yoğunlaştığı “Etkin Girişimciler”, iddialı hedefleri ve güçlü büyüme planları olan, başarıya ulaştığında tüm paydaşlarına yüksek katma değer yaratma potansiyeli sunan, kendi hayatlarının yanı sıra, bulunduğu topluluğu ve dünyayı değiştirme gücüne sahip olan girişimcilerdir. Endeavor Derneği’nin Avrupa’daki ilk ofisi olan Türkiye Ofisi, Türk iş dünyasının önde gelen isimlerinin öncülüğünde 2006 yılının Aralık ayında kuruldu. Yönetim Kurulu Ali Koç, Bülent Çelebi, Ebru Özdemir, Emin Hitay, Emre Mermer, Fadi Nahas, Işık Keçeci Aşur, Mahmut Ünlü, Matthew Brown, Murat Özyeğin, Mustafa Say, Özcan Tahincioğlu,  Suzan Sabancı Dinçer ve Vuslat Doğan Sabancı’dan oluşuyor. Hem üyelerine hem girişimcilerine “manevi sermaye” sunan Endeavor seçim, destek ve sonrasında özendirme sıralamasıyla hizmet veren bir kurum. Özenli ve karşılıklı etkileşime açık seçim sürecinde ülkenin en umut veren girişimcilerini belirlemek üzere yüzlerce aday değerlendirilmeye alınır. Bu adayların arasından en yenilikçi, gelişmeye açık ve büyüme potansiyeline sahip olan liderler “Endeavor Girişimcisi” seçilir.  Aynı zamanda Endeavor, ulusal ve uluslar arası gönüllü iş dünyası ağını değerlendirerek seçilen her girişimciye özel rehberlik ve danışmanlık hizmeti de sunuyor. Endeavor olarak medya kurumları, STK’lar ve üniversitelerle iş birliği yaparak, girişimci başarı hikâyelerini de paylaşıyor ve etkin girişimciliği bir kariyer seçeneği olarak farkındalık yaratmayı hedefliyoruz.

Uluslar arası bir sivil toplum kuruluşusunuz ve girişimcilere destek veriyorsunuz. Kar amacı taşımadan bu işi nasıl yürütüyorsunuz?
D.A: Endeavor olarak ana sponsorumuz;  yönetim kurulumuz. Onun dışında danışma kurulumuzu oluşturan 95 üyemiz var ve üyelerimizden yıllık bir aidat alıyoruz. Kurumsal Sosyal Sorumluluk alanında projelerimize sponsorluklar buluyoruz. Tabii en kilit konu “dayanışma”.  Medya, üniversite, STK, özel sektör paydaşları ile üyelerimiz bir araya gelince harikalar yaratılabiliyor.  Özünde, en büyük varlığımız aslında tüm üye ve girişimcilerimizin bilgi, deneyim ve ilişki ağların toplamı.

Endeavor şu an kaç ülkede çalışma yapıyor?
D.A: Şu an Amerika dâhil on iki ülkede Endeavor ofisleri bulunuyor. 2015’e kadar yirmi beş ülkeye yayılması hedefleniyor.  Avrupa bölgesindeki ilk ofis Türkiye ve bizim bu bölgedeki ofislerin kurulmasında ön ayak olmamız gerekiyor.  Örneğin,  geçen sene Mısır ve Ürdün’de destek verdik.  Yunanistan ve Lübnan önümüzdeki dönemde destek vermeyi planladığımız ülkeler.

Endeavor ulaştığı ülkede nasıl bir etki oluşturuyor?
D.A: Endeavor’ın misyonu daha önce de belirttiğim gibi etkin girişimcileri destekleyerek gelişmekte olan ekonomilere katkıda bulunmak. İstediğimiz profilde girişimciler nadir bulundukları için iş dünyası ve toplum tarafından desteklenmeleri esastır.  Bu girişimcilere engelleri aşmaları için destek vererek istihdam, gelir ve değer yaratmalarını sağlıyoruz. Girişimcilerimiz başarılarıyla kendi hayatlarının, içinde bulundukları toplumun ve yaşadıkları ülkenin gelişmesine önemli katkıda bulunuyorlar. Bu girişimcilerin rol model etkisi ile de ekosistemi harekete geçirmesini teşvik ediyoruz.  Endeavor Girişimciler vasıtasıyla Türkiye’nin girişimci günü sergileyerek, örneğin melek yatırımcılar, risk sermaye grupları ve hatta bankaların kredi politikalarını bile etkilemeye çalışıyoruz.

Türkiye’de nasıl bir etki söz konusu?
D.A: Yılda üç yüze yakın aday ile değerlendirme yapılıyor. Değerlendirilen girişimciler arasından yaklaşık altmış tanesi seçim sürecinin ikinci aşamasına geçiyor ve üyelerimiz ile bire bir görüşme turuna katılıyor. Otuz tanesi üçüncü aşamaya hazırlanıyor ve şirketleri hakkında stratejik planlama konularına giriyorlar. On tanesi de Uluslararası Seçim Paneli’ne katılıyor. Uluslararası Seçim Paneli’ne katılan adaylar üç gün boyunca dünyanın önde gelen iş adamlarıyla geniş kapsamlı bir iş planı, finansal analiz ve sunum becerileri üzerine fikir alışverişi yapma fırsatı buluyor. Bu on kişiden ortalama beş veya altı tanesi her yıl “Endeavor Girişimci” sıfatını elde ediyor ve iki senelik teknik destek hizmetlerimizden faydalanma hakkı kazanıyor.

Girişimcilere ne gibi bir destekte bulunuyorsunuz?
D.A: Girişimcilerin engelleri arasında; yatırım kaynak kısıtlığı, liderlik özgüveni eksikliği, iletişim ağı darlığı ve yasal toplumsal destek eksikliği bulunuyor. Seçilen girişimcilerimize iki senelik bir servis paketini şöyle özetleyebiliriz; girişimci ihtiyaç analiz çalışmalarında, girişimcilerimiz ilk iki ayda stratejik planlama, finans, kurumsal yönetişim/hukuk konuları etrafında dokuz üyemiz ile otuz altı saatlik rehberlik seanslarına katılıyorlar. Yine ilk yıl içinde satış/pazarlama, insan kaynakları/kurumsal yapı, bilgi yönetimi/teknoloji ile ilgili konularda dokuz farklı üye ile benzer seanslar yapılıyor. Tüm girişimcilere minimum üç kişiden oluşan Danışma Kurulu ve Baş Rehber liderliğinde yol haritası çıkarılıyor. Aynı zamanda girişimciler Endeavor’ın özel staj (Harvard, Stanford Üniversiteleri) programları, eğitim seminerleri (Silicon Valley, Miami Zirvesi) ve çözüm ortaklarının (PwC, KPMG, E&Y gibi üye şirketlerden, Hukuk, IK, Reklam vb) hizmetlerinden faydalanıyor. Girişimcilerimize finansman ihtiyaçları için seçenekler oluşturuyoruz.  Bu konu ile ilgili yanlış anlaşılmak istemiyoruz çünkü Endeavor bir fon değildir. Sadece üye ağımız ve paydaşlarımız ile girişimcilere finansman ihtiyaçlarını nasıl karşılayabilecekleri ile ilgili rehberlik yapıyoruz.

Bayan girişimciler için ayrıcalıklarınız var mı? Destek vereceğiniz girişimcinin ne gibi özellikler bulundurması sizin için önemli?
D.A: Bayan girişimciler için bir ayrıcalığımız yok. Endeavor’ın seçim sürecine katılmak için ön şartlar arasında girişimcinin hissedar olarak günlük yönetimde yer alması, şirketin minimum bir senedir faaliyet gösteriyor olması ve üç yüz bin ile on beş milyon Amerikan Doları arasında cirosunun olması koşullarının karşılanması gerekiyor. Her girişimci aynı kriterler üzerinden değerlendiriliyor.  Biz girişimcilerimizi seçerken yaptığımız değerlendirmeyi üç boyutlu olarak nitelendiriyoruz. İlk olarak, girişimcilerimizin vizyon sahibi ve kaynaklarını etkin bir şekilde kullanan profesyoneller olmasını bekliyoruz. Ayrıca kanunlara ve çalışanların özlük haklarına saygılı, sosyal sorumluluk sahibi ve topluma değer katıyor olmalıarı da bizim için önemli kriterler. Bir diğer kriterimiz ise sektörde kendini rekabetten farklılaştırması ya da yepyeni sektörler yaratması. Biz girişimciliği ön plana çıkaracak, Türkiye’de insanları girişimciliğe özendirecek ve sahip olduğu tecrübeleri paylaşabilecek girişimciler arıyoruz.

Geleceğe yönelik planlarınız nelerdir?
D.A: Gelecek planlarımız arasında daha fazla girişimci adayına ulaşmak için daha çok etkinlik yapıp Endeavor’ın bilinirliğini arttırmak istiyoruz. Dönüşümlü olarak ev sahipliği üstlendiğimiz Uluslararası Seçim Paneli’ni Haziran 2010’da İstanbul’da yapmayı planlıyoruz.
Hizmet ağımızı yaygınlaştırma, çözüm ortaklarımızı geliştirme, yerel staj /eğitim programlarımızı geliştirme ve girişimci finansman seçeneklerini oluşturmada daha aktif olmak istiyoruz.
Üniversiteler, STK’lar, medya, özel sektör ve devlet arasında dayanışma temelli etkinliklerde yer almak istiyoruz.

Üyeleriniz ile ilgi bilgi verebilir misiniz?
D.A: Üyelerimiz belli başlı kategorilerde olan kimseler. Üst düzey yöneticiler, profesyonel servis verenler, finans sektöründeki üst düzey kimseler, kendini kanıtlamış başarılı girişimciler ve akademisyenler üye ağımızı oluşturuyor.