Aşkın ve Ölümsüzlüğün Simgesi LALE
Orta Asya’dan Türk boyları ile birlikte uzun bir yolculuğa çıkmış olan bir bitkidir lale. O, İslam’ın, Türklerin göz bebeğidir. Sadece Osmanlı tarihinde bir döneme adını vermemiş, ilkbahar aylarında da topraktan çıkıp sanat ve kültüre imzasını binlerce yıl atmıştır.
Lale; Arapça okunduğunda Allah, ters okunduğunda ise hilal ismini alır. Osmanlı Devleti’nin de amblemi hilal ve ay olduğu için lale Osmanlı’da kutsal bir simge olarak her alanda kullanılmıştır. Türkler eşyalarına bir çeşit koruyucu uğur saydıkları için lale motifini işlemişlerdir. Hatta askerlerin savaşa giderken giydikleri zırhlara ve silahlara da zaman zaman lale motifi işletmişlerdir. Allah’ın böylece askerleri koruyacaklarına inanmışlardır.
16. yüzyılda Kanuni Sultan Süleyman tam bir lale tutkunuymuş. Hollanda Kralı’na sarayda üretilen lale soğanlarından hediyeler göndermiştir. Ayrıca lale işlemeli şık kaftanlar giydiği bilinen Kanuni’nin ve eşi Hürrem Sultan’ın türbelerinde de lale motiflerine rastlanır. Osmanlı devrinde 3. Ahmet döneminde on iki yıl süren zevk ve sefa eğlence dönemini de adıyla renklendirmiştir lale. Çırağan Sarayı çeşitli köşklerin korularını, bahçelerini süslemiş, lale merakı o kadar artmıştır ki bir soğan bir altına satılır hale gelmiştir. Çırağan Sarayı’nda, Kağıthane’de düzenlenen gece eğlencelerinde üstlerine birer mum dikilen kaplumbağalar lalelerin altında dolaştırıldığı da rivayet olmaktadır.
Lale Dikiyoruz
-Lale soğanını bahçenizin iyi su alan bir yerine dikmenizi öneririm. Soğanı dikmenin en önemli kuralı erken dikmektir. Soğuk ona güç kazandıracaktır.
-Soğanların çiçek açması için uzun ve serin bir döneme ihtiyacı vardır. Toprak donmadan en geç kış başında yani Kasım sonu Aralık arası ekmeliyiz. Kumlu ve gübreli toprak onun vazgeçilmezidir.
-Lale biraz kaprisli ve nazlı bir çiçektir. Hem güneşi hem de gölgeyi sevdikleri için onlara ışık oyunları yapan bir yer bulmak lazım. Sert rüzgarlardan nefret eder. Terasa ya da balkona ekilecekse korunaklı yer bulmak gerekir.
-Soğan alırken büyük soğanları tercih ederseniz çiçeği de büyük açar.
Biraz Sevgi Biraz Sabır
Soğanı saksıda yetiştirmek mi istiyorsunuz? Eğer saksınız yeniyse su dolu bir kapta suyu çekmesini sağlayın. Saksı nemi iyice çekince günlük sulamalara geçmek lazım.
-Suyu çok sever, düzgün sulamak gerekir.
-Soğanını tek mevsim için diktiyseniz gübrelemeye gerek yoktur ancak uzun yıllar açmasını istiyorsanız doğal inek gübresi ya da ilk filizlerini verdiğinde NPK (potasyum, fosfor, azot) gübresini verebilirsiniz. (Bu gübreyi seralardan ya da yapı marketlerin bahçe reyonlarından rahatlıkla bulabilirsiniz.)
-Çiçeği solunca beklemeden hemen kesmek lazım. Yapraklarını kesmezsek kökleri beslenmeye devam eder.
(Bir paket lale soğanını fidanlıklardan 7 TL’ye satın alabilirsiniz.)
[nggallery id=1248]
