Beyin Tümörlerinde Mikrocerrahi Yöntemiyle Hassas ve Etkili Tedavi

Beyin tümörlerinin, insan sağlığı üzerindeki en karmaşık ve tehlikeli sorunlardan biri olduğunu söyleyen Medicana International Ankara Hastanesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. H. Can Küçükyıldız, beyin dokusunun hassasiyeti ve karmaşıklığı nedeniyle bu tür tümörlerin tedavisi zor olsa da, son dönemde tıp teknolojisinde yaşanan gelişmelerin, tedavinin daha risksiz ve etkin bir şekilde gerçekleştirilebilmesine olanak sağladığını belirtiyor ve mikrocerrahi yönteminde “nöronavigasyon” ile “nöromonitörizasyon” teknolojilerini anlatıyor.

Biraz kendinizden bahsedebilir misiniz?

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi mezunuyum. Beyin ve sinir cerrahisi ihtisasımı Ankara Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesinde tamamladım. Prag Charles Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliniğinde beyin tümör ve beyin damar cerrahisi eğitimimi güçlendirmek ve bilimsel çalışmalar yapmak üzere Çekya’da bulundum. 2020 yılı mart ayı itibarıyla Sivas Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Beyin Cerrahi Anabilim Dalında öğretim görevlisi olarak göreve başladım. Bu süreçte kranial cerrahinin yanı sıra omurga deformitesi ameliyatlarındaki deneyimimi artırmak amacıyla çeşitli eğitimlere katıldım. 2022 yılında nöroşirurji doçenti unvanını aldım. Beyin damar patolojilerinin endovasküler tedavisi ve beyin damar anjiografisi konusunda yetkinlik kazanmak amacıyla eğitim sürecime devam ettim ve sertifikasyonumu tamamladım. Halen aktif olarak Medicana International Ankara Hastanesinde çalışmaktayım. Beyin tümör, beyin damar cerrahisi, omurga-omurilik patolojilerinin tedavisi konularında hizmet vermekteyim.

Beyin tümörü nedir? Hangi belirtiler beyin tümörüne işaret eder?

Beyin tümörü, beynin herhangi bir bölgesinde, hücrelerin kontrolsüz bir şekilde büyümesi sonucu oluşan kitledir. Bu tümörler iyi huylu veya kötü huylu olabilir. İyi huylu tümörler genellikle çevredeki dokulara yayılmazken, kötü huylu tümörler hızlı bir şekilde büyüyerek, çevre dokuları etkileyebilir. Beyin tümörlerinin belirtileri, tümörün boyutu, yeri ve etkilediği beyin dokusunun fonksiyonuyla ilişkilidir. Beyin tümöründe ortaya çıkabilecek belirtiler şu şekilde sıralanabilir:

• Baş ağrısı
• Bulantı ve kusma
• Bilinç değişiklikleri
• Nörolojik belirtiler: Felç, güçsüzlük, dengesizlik, görme problemleri gibi
• Koordinasyon sorunları: El ve ayakların kontrolünde zorlanma, denge kaybı gibi
• Konuşma zorlukları: Anlama, konuşma ve dil kullanımında güçlükler
• Beklenmedik nöbetler
• Kişilik veya davranış değişiklikleri: Ani duygudurum değişiklikleri, depresyon, irritabilite gibi

Bu belirtiler genellikle beyin tümörü ile ilişkilendirilebilecek diğer birçok durumda da ortaya çıkabilir. Bu nedenle bu belirtileri deneyimliyorsanız, bir doktora başvurmak önemlidir.

Beyin tümörleri daha çok kimlerde görülür? Beyin tümörünün risk faktörleri nelerdir?

Beyin tümörleri herkesi etkileyebilir ancak, bazı faktörler beyin tümörü riskini artırabilir veya azaltabilir. Yaş, bu risk faktörlerinin başında gelir. Bazı beyin tümörleri özellikle çocukluk veya erişkinlik döneminde daha yaygın görülür. Örneğin; medulloblastoma gibi tümörler genellikle çocukluk döneminde ortaya çıkarken, glioblastoma gibi diğer türlere ise yetişkinlerde daha sık rastlanır.

Meningiomların kadınlarda daha yaygın izlenmesi gibi bazı tümör tipleri cinsiyete göre de farklılık gösterebilir. Aile öyküsü, özellikle çocukluk döneminde baş ve boyun bölgesine yapılan radyasyon tedavisi ve bazı genetik sendromlar, özellikle nörofibromatozis tip 1 ve tip 2 gibi, beyin tümörü riskini artırabilir. Beyin tümörlerinin belirli coğrafi bölgelerde daha yaygın olduğuna dair kesin bir kanıt bulunmamakla beraber genel olarak beyin tümörlerinin karmaşık bir etyolojisi vardır ve tek bir risk faktörüne bağlanamazlar.

Beyin tümörlerinin tedavi yöntemleri nelerdir?

Beyin tümörlerinin tedavi yöntemleri tümörün türü, boyutu, konumu, yayılma derecesi ve hastanın genel sağlık durumu gibi faktörlere bağlı olarak değişebilir. Genellikle birden fazla tedavi yöntemi bir arada kullanılır. Beyin tümörlerinin tedavi yöntemleri cerrahi, radyoterapi, kemoterapi ve radyocerrahi olarak sıralanabilir. Beyin tümörlerinin çıkarılması için cerrahi müdahale sıkça kullanılan bir tedavi yöntemi olmaktadır. Cerrahi, tümörün mümkün olduğunca tamamen çıkarılmasını hedefler ancak, tümörün konumu ve boyutu nedeniyle tam çıkarım her zaman mümkün olmayabilir. Cerrahi işlem sırasında, tümörün çevredeki sağlıklı beyin dokusuna zarar vermeden çıkarılması önemlidir.

Nöronavigasyon ve nöromonitörizasyon eşliğindeki mikrocerrahi yöntem, beyin tümörü cerrahisinde nasıl kullanılır ve ne gibi avantajlar sağlar?

Nöronavigasyon ve nöromonitörizasyon, mikrocerrahi yöntemiyle gerçekleştirilen beyin tümörü cerrahisinde kullanılan önemli teknolojik araçlardır. İşlevsel olarak, bu teknolojiler cerrahi müdahalenin daha hassas ve etkili olmasını sağlar.

Nöronavigasyon, cerrahi sırasında cerraha gerçek zamanlı olarak hastanın beyninin detaylı haritasını sunan bir görüntüleme teknolojisidir. Bu sistem, MRI veya CT gibi görüntüleme yöntemlerinden elde edilen verileri kullanarak cerraha tümörün konumunu, yakındaki önemli yapıları ve optimal cerrahi yolunu gösterir. Bu, cerrahın daha az invaziv bir şekilde çalışmasını ve sağlıklı dokuları korumasını sağlar.

Nöromonitörizasyon, cerrahi sırasında hastanın nörolojik fonksiyonlarını gerçek zamanlı olarak izlemek için kullanılan bir tekniktir. Bu sistem; beyin aktivitesini, sinir iletişimini ve motor fonksiyonları izleyen elektrofizyolojik yöntemleri içerir. Operasyon sırasında, nöromonitörizasyon sayesinde cerrah, tümörü çıkarırken önemli sinirleri veya beyin bölgelerini zarar vermeden koruyabilir.

Hemen herkeste uygulanabilen bu teknolojilerin kullanımı, mikrocerrahi yöntemiyle yapılan beyin tümörü ameliyatlarında hastaya daha hassas ve güvenli cerrahi, daha az invaziv cerrahi, tam ve etkin tümör çıkarımı gibi bir dizi avantajlar sağlamaktadır.