Gerçek Düşler Anaokulu
Otizm Nedir?
Otizm, bireylerin sosyal iletişimlerini, davranışlarını olumsuz yönde etkileyen gelişimsel bir bozukluktur.Bu bireyler çevreleri ile iletişim kurmada güçlük çekerler ve bu çocuklar konuşsalar bile konuşmayı iletişim dili olarak kullanmayı bilmezler.
Biz; otizmli çocukların bireysel eğitim ihtiyaçlarının kurumlarda özel olarak hazırlanmış destek eğitim programlarıyla karşılandığını, ancak çok önemli olduğuna inandığımız aile desteğinin, sosyal çevre ve ev düzenlemelerinin, kaynaştırmaya devam eden otizmli çocukların buradaki düzenlemelerinin eksik kaldığını tespit ettik.(Önemli bir bölüm okuyucunun dikkatini çeksin isterim)
Bizim amacımız; daha çok çocukların bağımsız yaşam sürebilmelerini sağlamak için gerekli becerileri onlara kazandırmak ve aileyi bilgilendirerek çocukları ile iletişimlerini düzenlemektir. Otizmli bir çocukla çalışırken bu amaçtan hareketle hedeflerimizi planlar, aile desteği alarak hangi programa dahil edeceğimize karar verir ve gerekli tüm ortam düzenlemelerini yaparız.
Görsel Destek Kullanımı
Otizmli çocuklar söylenilenleri anlamada ve konuşma becerilerinin gelişiminde yetersizlik gösterirler. Otizmli çocukların iletişim dili olarak bazen konuşmayı öğrendiğini ancak bunun anlamlı olmadığını bazen de konuşmayı hiç öğrenemediklerini biliyoruz. Zaten sosyal olarak da eksik olan bu çocuğun yetersizliğine bağlı olarak da çevresindekilerin onu anlaması, onun kendini çevreye anlatması oldukça güçtür. Böyle durumlarda görsel destek kullanımı çok önemlidir. Çünkü; çocuk kendini anlatamadığı durumlarda kriz halinde ağlayıp bağırabilir, kendine ve çevreye zarar verme gibi uygun olmayan davranışları da sergileyebilir. Ayrıca otizmli çocuklarda yeni durumlar hep kaygı yaratır. Bunun da önlenmesi için görsel destek kullanımı çok önemlidir. Çocukların neyi neden yaptıklarını anlamaları, günlerini ve faaliyetlerini anlamlandırmaları çok önemlidir. Burada yine görsel destekler bizim, ailenin ve çocuğun işini kolaylaştırır.
Görsel desteklerle çalışmaya başlarken ;
Mutlaka ev ve çocuğun devam ettiği okul öncesi kuruma gidip ortam düzenlemesi yaptıktan sonra görsel destekleri kendimiz aktif şekilde kullanıp, hem çocuğa, hem aileye hem de okul öncesi kurumdaki öğretmenine öğretiyor ve önemini benimsetiyoruz. Bizim farkımız burada ortaya çıkıyor. En çok ihtiyaç duyulan yerlerde düzenli olarak devreye girip çocuğa zamanını, gününü, aktivitesini planlamayı, kendini ifade etmeyi öğretip hızlı bir şekilde çevre ile olumlu iletişime geçmesini sağlıyoruz.
Peki biz görsel destekleri hangi amaçla kullanıyoruz?
1. Konuşma eğitimlerimizde kelime ve kelimeden cümleye geçişlerde
2. Çocuğun kaygı ve endişelerini azaltmak için gününü planlamada
3. Konuşma becerisini henüz geliştirememiş çocuklarda karşılıklı iletişimde
4. Okul öncesi kurumlarda kaynaştırmaya devam eden otizmli çocukların etkinlik geçişlerini fark etmelerini sağlamada
5. Evde kaldığı zamanlarda panosuna etkinlik sırası yaparak boş kalmamasını sağlayıp stereotipik davranışların oluşmaması ya da var olan davranışın söndürülmesinde
6. Çocukların bağımsızlıklarını arttırmada kullanıyoruz.
Görsel desteklerle kendini ifade etmeyi öğrenen, ona kaygı verebilecek durumlara resimler ile önceden hazırlanan çocukların kriz hallerinin, tekrarlayıcı davranışlarının ve davranış problemlerinin oldukça azaldığını ve anne-baba ile iletişiminin olumluya dönüştüğünü görüyoruz.
Gölge Öğretmen Uygulamaları
Otizmli çocuklarda etkinliğe başlama, süregelen bir etkinliğe girebilme, komutları alma ve takip edebilme, oyun oynama, gruba girme gibi davranışlarda yetersizlikler görülür.
Etkinliğe katılabilmeyi, kalabalık ortamlarda komut almayı öğrenememiş otizmli bir çocuğu sınıf içinde aktivite esnasında gözlemlediğimizde ya gruptan ayrı olarak bir köşede oturduğunu ya da sınıf içinde sürekli koştuğunu, masa başı etkinliklerde ise komutları alamadığı için ne yapması gerektiğini bilmediğinden aktif olamadığını hatta boş kaldığı için stereotipik davranışlar geliştirebildiğini gözlemliyoruz. Bize gölge öğretmen uygulamaları için başvuran ailelerle ve çocukla bireysel olarak çalışıp çocuğun okul öncesi kurumundan izin alarak orada gölge öğretmen çalışmaları yapıyoruz. Hiçbir koşulda okul programına müdahale etmiyor, uygun tekniklerle çocuğun aktiviteye girişi, takibi ve geçişlerini uygun şekilde yapmasını çocukların grupla olan aktivitelerde daha çok katılımcı olmalarını sağlıyoruz.
Replik Silikleştirme
Konuşmanın öğretilmesi aşamasında kullandığımız bir yöntem replik silikleştirme
özel ses kaydı yapılan butonlar ve manyetik kartlar, görsel destek kullanımıyla beraber ses okuyuculara takılarak kullanılıyor. Çocuklarla bireysel çalışıp çocuğun seviyesine uygun olarak kayıtlar yapıp kelime, kelimeden cümleye geçiş ve iletişim dili olarak anlamlı konuşmayı hedefliyoruz. Başkalarıyla konuşmayı başlatabilme, sürdürebilmeyi sağlamak bu yöntem için başlıca hedefimiz…
