Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezi Kadın Sağlığı ve Cinsel Sağlık
Güven Çayyolu Cerrahi Tıp Merkezinde hastalarını kabul eden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Özlem Banu Tulmaç; cinsel sağlığın tanımını ve bunu olumsuz etkileyen faktörleri paylaşırken, kadın sağlığı hakkında MAG Okurlarını bilgilendiriyor.
Cinsel sağlık nedir?
Bireylerin, çiftlerin ve ailelerin sağlık ve refahının yanı sıra toplulukların ve ülkelerin sosyal ve ekonomik kalkınması için de temel öneme sahiptir. Cinsel sağlık, bireyden topluma kadar her aşamada sağlıklı olmak için gereklidir. Hekimler ve hastalar cinsel sağlık söz konusu olduğunda cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve istenmeyen gebelikleri önlemeye odaklanmaktadırlar; ancak, artık cinsel sağlık kavramında cinselliğin fiziksel, duygusal, zihinsel ve sosyal yönleri ile anlaşılması sağlanmalı ve bu bileşenlerde tam iyilik hedeflenmelidir.
Cinsellikle ilgili bilgilenmek neden önemlidir?
Cinselliğe ve cinsel ilişkilere olumlu ve saygılı bir yaklaşım için cinsellik hakkında doğru bilgilenmek şarttır. Pek çok kadın ve erkek, cinsel eğitim ve bilgiden yoksundur. Cinsel mitler, birçok kadın ve erkeğin cinselliğe bakışını derinden etkileyerek olumsuz bir tutum geliştirmelerine, dolayısıyla cinselliği sağlıklı yaşayamamalarına neden olmaktadır. Kadınların üreme organlarının yapısı ve fonksiyonu hakkında doğru bilgi sahibi olmaları, sağlıklı bir cinsellik için vazgeçilmezdir. Cinsel sağlık, koruyucu sağlık hizmetinin temel bir parçası olarak düşünülmelidir. Sağlıklı bir cinsellik için gerekli olan unsurlar; mahremiyetin sağlandığı ideal bir ortamda iki yetişkin birey arasında, karşılıklı rıza ve iletişime dayalı, haz alma ve vermeye odaklanılan bir eylem olmalıdır. Böylece zevkli ve güvenli cinsel deneyimler yaşama olanağı doğar. Cinsellikte haz; genel kadın sağlığı, zihinsel sağlık, cinsel sağlık ve refah için gereklidir. Cinselliğe ve cinsel ilişkilere olumlu ve saygılı bir yaklaşımın varlığı gereklidir; zorlama, ayrımcılık ve şiddetten uzaktır.
Cinsel sağlığı olumsuz etkileyen faktörler nelerdir?
Cinsel sağlık; fizyolojik, psikolojik ve sosyokültürel faktörlerin rol oynadığı karmaşık ve çok boyutlu bir kavramdır. Bu faktörlerden herhangi birisinin etkisiyle kişinin cinsel tatminini engelleyen bir zorluğun ortaya çıkışı, cinsel işlev bozukluğunu tanımlamış olur.
Cinsel işlev bozukluğuna neden olan bazı sık görülen sorunlar ve tedavi yaklaşımları neler olabilir?
Cinsel yolla bulaşan hastalıklar: CYBH hakkında bilgi sahibi olmak, güvenli cinsel ilişki, kondom kullanımı, tek eşli olmak, HPV aşısını yaptırmak en önemli baş etme metotlarıdır.
İstenmeyen gebelik korkusu: Korunma yöntemleri hakkında bilgilendirmek ve doğum kontrol hapları, rahim içi araçlar, implant, kondom gibi modern korunma yöntemlerinden birini, kişinin kullanması gerekir.
Jinekolojik hastalıklar: Kronik vajinal enfeksiyonlar, idrar kaçırma, genital organ sarkmaları, menopozun genitoüriner sendromu gibi jinekolojik hastalıklar ağrılı cinsel ilişkiye neden olarak kadınların cinsellikten kaçmasına neden olabilir. İlaç tedavileri, genital lazer uygulamaları, genital PRP ve cerrahi tedaviler ile çok etkin bir şekilde tedavi edilirler ve tedavi ile kadınların hayat kalitelerinde önemli iyileşme gözlenir.
Psikolojik ve ilişkisel sorunlar için cinsel terapi etkin olarak kullanılmaktadır. Vajinismus ülkemizde önemli bir cinsel işlev bozukluğu olup tamamıyla cinsel terapi ile çözülebilmektedir.
Genital estetik işlemler, genital bölge anatomisini beğenmeyen, bu nedenle özgüven eksikliği yaşayarak cinselliği özgürce yaşamayan kadınların talep ettiği cerrahi prosedürlerdir. Bunlardan en sık yapılanı, küçük dudakların küçültülmesi işlemi olan labioplastidir. Ayrıca büyük dudakların dolgunlaştırılması için dolgu maddeleri enjeksiyonları, küçültülmesi için labiamajoraplasti, lazer veya kimyasal peeling ile vulva cilt renginin açılması, genital lazer ve PRP ile vulva cildinde gençleştirme, Venüs tepesi dediğimiz mons pubisten liposuction ile yağ alınması, klitoris üzerindeki cilt katlantısının hudoplasti ile küçültülerek, hazzın artırılması mümkündür.
Vajinoplasti ile vajende bolluk yaşayan hastaların vajeni daraltılabildiği gibi, yine genital lazer ile aynı bölge ağrısız, kesisiz bir şekilde daraltılabilmektedir.
Perineoplasti ile vajinal doğum sonrası deformasyonlar restore edilebilmektedir.
Haz artırıcı vulvar erojen ağ uygulamaları (O shot, G shot) ile orgazm esnasında alınan haz artırılabilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütünün belirttiği gibi cinsel sağlığın sağlanması ve sürdürülebilmesi için herkesin cinsel haklarına saygı duyulmalı, korunmalı ve gerekleri yerine getirilmelidir.
