Yeni Yılda Hayallerimiz Ve Hedeflerimiz
Ümitlerimiz, hedeflerimiz ve hayallerimizin peşinden gitmek için bize sunulan yepyeni bir yılın başındayız. Birçoğumuz için yılın ilk günü, bir
önceki senenin muhasebesini yapıp hayatımıza vermek istediğimiz yönü gözden geçirmek ve bazı temel değişimlerle ilgili karar verip en zor olan o ilk adımı atmak için uygun bir dönüm noktası olarak görülüyor.
Geçen ayki yazımda dünyadan yeni yıl geleneklerini sizlerle paylaşmış ve bunlar arasında yeni yıl için niyetler listesi (New Year’s Resolutions) hazırlama adetine değinmiştim. Yeni yıl heyecanım hala devam ettiği için bu defa da bu özel listenin yapılma amacı ve şeklinden bahsetmek, kendi yeni yıl kararlarımı açıklamak ve sizi de böyle bir liste hazırlamak konusunda heveslendirmek istiyorum.
Yeni yıl için niyetler listesi yapma geleneği, eski Babillilere kadar uzanan, bugün birçok ülkede uygulanan ve 4000 yıllık geçmişi olan bir gelenek aslında. Buna göre kişi, yeni yılda yapmak istediği köklü bazı değişim ve yenilikleri belirleyerek yıl başında sevdikleriyle paylaşıyor.
Yeni yıl niyetleri, genellikle yaşam biçimi ve davranışlarla ilgili iyileştirme ve kötü alışkanlıkları bırakma gibi konulardaki hedefleri kapsıyor. Bazı niyetler daha soyut, bazıları ise belli bir projeyi hayata geçirme veya sonuçlandırma gibi daha somut bir nitelik taşıyabiliyor.
Özellikle Amerika ve Avrupa’da çok yaygın olan bu geleneğin temelinde yatan esas amaç, her senenin başında bir önceki yılı artıları ve eksileriyle değerlendirerek, kendimizi ve yaşamımızı iyileştirmek için kişisel bir yol haritası çizmek. Böyle bir liste yapmanın iyi yönde değişim için bize bir fırsat sunduğunu ve bu tür fırsatlardan her zaman yararlanmamız gerektiğini düşünüyorum.
Bu gelenek Amerika’da o kadar popüler ki, her yılın başında politikacı, sanatçı ve ünlülerin yeni yıl niyetlerine televizyon ve gazetelerde geniş yer veriliyor. Peki bu listeyi hazırlamak ne kadar işe yarıyor diye bir soru gelebilir aklınıza. İstatistiklere göre ölçülebilir ve çok iddialı olmayan yeni yıl niyetleri belirlediklerinde erkeklerin başarı oranları %22 daha fazla oluyormuş. Örneğin, erkekler fazla kilolardan kurtulmak yerine her iki haftada birer kilo vermek benzeri bir hedef koyduklarında, bu amaca ulaşma oranları yaklaşık dörtte bir oranında daha yüksekmiş. Kadınların ise hedeflerini arkadaşlarıyla paylaşmalarının uygulamadaki başarı şanslarını %10 oranında arttırdığı söyleniyor.
Yeni yıl niyetler listemizin tamamen bize ait bir liste olması, başka bir deyişle kendimiz için özel anlam taşıyan kararlardan oluşması gerekiyor. Listemizi mecburiyetlerimiz veya başkalarının bizden beklentileri temelinde hazırlamamalıyız. Dış baskılarla değil, kendi içimizdeki olumlu motivasyonla hareket etmeliyiz. Kalıplardan, kurallardan uzaklaşarak, özümüze, kalbimize dönerek kaleme almalıyız hedeflerimizi.
Ayrıca, listemiz gerçekçi ve olabildiğince kısa olmalı. Belirlediğimiz amaçlar sayıca ne kadar fazla olursa, uygulamada dikkatimiz ve enerjimiz o denli bölünür ve hiçbir hedefimize tam olarak odaklanamamızdan dolayı arzu ettiğimiz sonuçları elde etme olasılığımız düşer.
İyi hazırlanmış bir yeni yıl niyetleri listesinin, kağıt üzerinde kalmaması için tam olarak nasıl hayata geçirileceği konusunda net adımlardan oluşan bir planı da kapsaması gerekir.
Yeni yıl niyetlerimizi uygularken esneklik göstermemiz de önem taşıyor. Hayat sürprizlerle dolu. Gelişmelere göre planlarımızı gözden geçirmemizin, değişen koşullara uyarlamamızın, hatta hedeflerimizi tamamen değiştirmemizin dahi gerekebileceğini hatırda tutmalıyız.
Aslında, hedefimize ulaştığımız an kadar, hedefimize doğru ilerlerken içinden geçtiğimiz süreç ve bu süreçte edindiğimiz deneyimler de önemlidir. Zaman içinde oluşan hayat deneyimimiz ve bakışımızın kaynağı da zaten büyük ölçüde hedeflerimize giden, bazen pürüzsüz, bazense taşlı ve yokuş olan yollarda karşılaştıklarımızdır.
Bu arada, yeni yıl kararlarımızı uygulamak için çaba sarfederken zaman zaman hevesimizi yitirdiğimiz duygusuna kapılabilir, kendi kendimize yenik düşme eğilimine girebiliriz. Böyle durumlarda “Kararlı bir insan değilim” diye hemen kendinizi acımasız bir biçimde eleştirmeyin. Öngördüğümüz değişim bizim için ne kadar yararlı ve olumlu olursa olsun, psikologlara göre hevesimizdeki bu düşüş, aslında içimizde değişime karşı oluşan ve mevcut durumumuzu korumaya dönük olan direnç mekanizmasının harekete geçmesinden kaynaklanır. Heves ve heyecan eksikliği yaşamaya başladığımızda, istikrar ve statükoyu korumak için içimizde değişime karşı işleyen dinamiklerin farkındalığıyla ve bunun hedefimizi terketmek için gerçek bir sinyal olmadığının bilinciyle hareket edersek, her şey çok daha kolay olur.
Hedeflerimizden sapmalar ve eski alışkanlık sokaklarına dönüşler yaşadığımızda da başarısızlık hissiyle hemen düş kırıklığına kapılıp pes etmemeliyiz. Hatalarımızdan ders çıkarmalı ve yeni bilgi ve deneyimlerimizin bize tuttuğu ışıkla kendimiz için belirlediğimiz rotada devam etmeliyiz.
Ve şimdi gelelim benim yeni yıl kararlarıma. Bugüne kadar listemi hiç kağıda dökmemiştim, hep aklımda oluşturup sözlü olarak ailem ve yakın arkadaşlarıma anlatmıştım. Bu yıl ise yeni yıl niyetlerimi sizlerle paylaşabilmek için ilk kez kaleme aldım. Böylelikle listemdeki maddeleri uygulama konusunda daha disiplinli hareket etmek için kendi üzerimde tatlı bir baskı oluşturabilmeyi arzu ettim.
Listemin felsefesinin ekseninde mutluluk ve bireysel gelişim yatıyor; daha mutlu olmak ve kendimi daha fazla geliştirmek için neler yapabileceğime odaklanarak oluşturduğum bir liste bu. Kısa olmasına özen gösterdiğim listemde uygulanması zor, dolayısıyla da hayata geçirilemediğinde cesaret kırıcı etkisi olacak maddelere yer vermekten kaçındım.
Bu açıklamalardan sonra yeni yıl kararlarıma geçebiliriz artık. 2010’da yapmak istediklerimin başında ailem, arkadaşlarım ve sevdiklerime daha fazla zaman ayırmak ve onlarla birlikte daha çok vakit geçirmek yer alıyor. Benim için aile ve arkadaşlık, hayatımızdaki güzellikleri paylaştığımızda onları katlayarak arttıran, karşılaştığımız zorluklara daha kolay göğüs gerebilmemizi sağlayan, desteğini her zaman yanımızda hissettiğimiz, değeri sonsuz olan sosyal bağlar. Bu bağlara o kadar güveniyoruz ki, onları kuvvetli tutmak için birçoğumuz farkında olmadan elimizdeki olanakları yeterince kullanmıyoruz ve hatta zaman zaman onları istemeden ihmal edebiliyoruz. Ailemiz ve sevdiklerimizle beraber katılabileceğimiz programlar düzenlemek, onlara küçüklü büyüklü sürprizler hazırlamak, özel günlerini hediyelerle, çiçeklerle, düşünülmüş sözler ve notlarla taçlandırmak, onlara belli bir şey söylemek için değil, sadece seslerini duymak için sık sık aramak, her fırsatta onları ne kadar çok sevdiğimizi yinelemek yapabileceklerimizin en azı. Bu arada, farklı ülkelerde yaşayan arkadaşlarımla iletişimimi son dönemlerde ağırlıklı olarak sanal ortamda sürdürdüğümü üzülerek farkettim. Yüzyüze görüşmenin yerini elbette hiçbir şey tutamaz, ama bu yıl onları en azından telefonla düzenli olarak arama kararı aldım.
İkinci ve üçüncü sıradaki yeni yıl kararlarım, kendimi belli alanlarda geliştirmekle ilgili. Aslında bireysel gelişime ilişkin hedeflerin, uygulanması en kolay yeni yıl niyetleri oldukları yönünde yaygın bir inanış var. Kanımca gelişmeye, öğrenmeye ve değişime açık olmak, bizi birey yapan en güzel özellikler arasında yer alıyor. 2010 için kişisel gelişimle ilgili kararlarımdan biri İtalyancamı ilerletmek. Diğeri de geçmişte sevgili annem sayesinde başladığım ve yıllarca süren piyano eğitimime tekrar başlamak. Bu şekilde, araya iş hayatı ve başka hobilerin girmesiyle piyano çalmaya yeterince vakit ayıramamaktan kaynaklanan pası ortadan kaldırmayı ümit ediyorum.
İşte benim listem böyle; kısa ve öz. İddialı değil ama hem kendi kişisel mutluluğum, hem de sevdiklerimin mutluluğuna katkıda bulunabilecek nitelikte. Bu listeyi hazırladım, çünkü yeni başlayan yılı en güzel şekilde geçirmek için birçok şeyin elimizde olduğuna tüm kalbimle inanıyorum.
Henüz yapmadıysanız kalemi kağıdı alıp siz de bir liste hazırlayabilirsiniz. “Kendimi nasıl şekillendirmeliyim? Hayatımda neleri değiştirsem daha mutlu ve huzurlu olurum?” diye kendinize sorun ve düşünün. Bu yıl belki benim gibi siz de sevdiğiniz bir ülkenin dilini ve kültürünü öğrenmek için vakit ayırabilir, yeni bir spora başlayabilir, farklı bir sanat dalının inceliklerini keşfetmeye karar verebilir ya da kulağınızı en fazla okşayan ve sizi en çok çeken müzik enstrümanıyla müziğin evrensel güzelliğini kucaklayabilirsiniz.
Belki de sigara içiyorsunuz, aileniz sizin için üzülüyor, ciğerlerinizin eskisi kadar etkin çalışmadığını hissediyorsunuz ve spor yaparken hemen nefessiz kalıyorsunuz. “Daha önce sigarayı bırakmayı denemiştim, yapamamıştım, kendimde tekrar deneme gücü görmüyorum, tutamayacağım bir sözü vermek istemiyorum” diye düşünmeyin sakın. İstatistiklere göre sigara içenler bu alışkanlıklarını tamamen bırakmadan önce bağımlılıklarından kurtulmak için ortalama dört kez denemede bulunuyorlar. Bir bağımlılıktan vazgeçmenin kolay olmadığını herkes biliyor. Üstelik sonuç alamasanız dahi gayret göstermiş olmanız bile aileniz ve çevreniz tarafından şüphesiz takdirle karşılanacaktır. Ayrıca, unutmayın ki son dönemde sigarayı bırakmak için yeni birçok yöntem geliştirildi ve bunlardan yararlanarak tertemiz sağlıklı bir hayata adım atanların sayısı azımsanamayacak kadar fazla.
Çok stresli bir kişiliğiniz varsa stres düzeyinizi düşürmek ve rahatlamak için adımlar atmayı, uzun bir zamandır işlerinizden dolayı hayalinizdeki tatil planını ertelediyseniz hemen bir tarih belirleyip o rüya tatili artık gerçekleştirmeyi, çevrenizde herşeyden şikayet eden birisi olarak tanınıyor ve bu yönünüzden hoşlanmıyorsanız bundan böyle her şeyi gülümseyerek karşılamayı denemeyi, çok savurgan bir harcama tarzınız varsa daha tutumlu olmayı, işinizden yeterli derecede tatmin duygusu sağlayamıyorsanız aktif olarak yeni bir iş aramaya koyulmayı, hayatın tadına yeterince varamadığınıza üzülüyorsanız bize hediye edilen ve geri getiremediğimiz her günü en güzel şekilde yaşamak için kendi içinizden geçenleri hayata geçirmeyi, zamanınızı iyi yönetemeyen, randevularınıza ve işinize sürekli geç kalan bir kişiyseniz ve bunun size ve imajınıza verdiği zarardan yakınıyorsanız dakik olmak için özel bir çaba göstermeye başlamayı, ofis masanız kısa bir süre içinde kağıt dağcıklarıyla doluyor ve masanızda aradıklarınızı bulmakta güçlük çekiyorsanız, bu yıl masanızı her hafta toplamayı, yıllardır arzu etmenize rağmen üşendiğiniz için günlük veya seyahat notları tutamıyorsanız kalemi defteri artık elinize almayı, yeterince kitap okuyamamaktan şikayetçiyseniz her akşam uyumadan önce birkaç sayfa da olsa okuyarak güzel bir kitabın açacağı yeni ufukları keşfetmenin tadını çıkarmaya başlamayı düşünebilirsiniz.
Yeni yılda ihtiyacı olanlara daha fazla elinizi uzatmak isteyebilirsiniz. Yakın geçmişte bir yardım derneğinde görev üstlendim ve bununla hayatımda varlığını o güne kadar tam olarak farketmemiş olduğum önemli bir boşluğu doldurduğumu hissettim. Ufak bir yardımımızın bile bir insanın hayatında göz kamaştırıcı bir ışık ve umut kaynağı olabileceğini unutmayın. Fark yaratabileceğiniz o kadar çok alan var ki; cinsel istismara uğramış çocuklarımız, kimsesiz çocuklarımız, toplumumuzdaki engellilerimiz, şiddete maruz kalmış kadınlarımız, eğitimlerini sürdürmek için maddi imkanları çok sınırlı olan birbirinden parlak gençlerimiz, çocuk onkolojisi ve kardiyolojisi bunlardan sadece bazıları. İhtiyacı olanlara yardım eli uzatmak istiyor, ancak bir dernek veya vakıfta aktif olarak görev almak için zaman ayıramayacağınızdan endişeleniyorsanız üzülmeyin. Çevrenizde iyice araştırıp doğrudan veya güvenilir bir kuruluş kanalıyla imkanları kısıtlı çocuk ve gençlerimize burs sağlayabilir, kütüphane inşaası gibi uygulanmaya başlanmış bir proje için maddi destek veya kitap yardımı yapabilir, bir hastaneye alet alımı için katkı sağlayabilir veya bir kimsesizler yurduna evinizde kullanmadığınız mobilya, giyim ve ev eşyası yardımında bulunabilirsiniz.
Belki yanlış beslenme alışkanlıklarınızdan dolayı enerjiniz düşük ve aynaya bakınca kendinizi formda görmüyorsunuz. O zaman yeni yılda daha sağlıklı beslenme ve sağlıklı yaşamla ilgili kararlar alabilirsiniz. 2010’da dengeli beslenmeye, işlenmiş gıdalardan olabildiğince uzak durmaya, daha fazla organik sebze ve meyve, daha az tatlı, hamur işi ve hayvansal gıda tüketmeye başlayabilirsiniz. Beslenme biçimimiz, beden ve ruh sağlığımız, yaşam dengemiz ve enerjimiz biribiriyle çok yakından ilintili olgular. Bedenimize ve ruhumuza özen göstermek, kendimiz için yapabileceğimiz en güzel yatırımların başında geliyor.
Sağlıklı yaşamla ilgili hedeflerin bir boyutu da düzenli spor yapmak. Bilim adamlarının da söylediği gibi spor yaparken mutluluk hormonu olan endorfin salgılanıyor. Araştırmalara göre spor, bazı kanser türlerinin riskini de azaltıyor, ömrü uzatıyor, kilomuzu korumamıza yardımcı oluyor, ruh halimizi olumlu etkiyor, tansiyonu düşürüyor ve romatizmal ağrılara bile iyi geliyor. Özetle, spor daha sağlıklı olmamıza, kendimizi daha iyi hissetmemize ve formumuzu korumamıza yardımcı oluyor. Hayatınızda fiziksel aktivitenin düşük olduğundan yakınıyorsanız, sporun hepimizin bildiği bu sonsuz faydalarını dikkate alarak, bu yıl düzenli spor yapma kararı alabilirsiniz. Bunun için de bir spor kulübüne üye olabilir, evinize de severek kullanabileceğiniz spor aletleri alabilirsiniz. Günlük hayatınızda daha fazla hareket etmek için arabanızı gideceğiniz yerden biraz uzağa parkedebilir, asansör yerine merdivenleri kullanabilir, fırsat buldukça yürüyüş yapabilirsiniz.
Yemek yapmayı öğrenmek, yeni bir iş kurmak, iyi bir eş, iyi bir anne veya baba olmak, kitap yazmak, evlenmek, çocuk sahibi olmak, uçmayı veya yelken yapmayı öğrenmek, okula başlamadan çocuğunuza okuma-yazma veya yabancı bir dil öğretmek, daha erken saatte uyumak, daha düzenli bir hayat yaşamak, sevdiklerinizle daha çok zaman geçirmek, içinizde kalan bir eğitim için tekrar üniversiteye gitmek, daha fazla sosyalleşmek, daha çok kahkaha atmak, başladıklarınızı tamamlamak, evinizi yeniden dekore etmek, yeni bir hobi edinmek, kısacası içinizden ne yapmak geçiyorsa, bu yıl bu niyetlerinizi hayata geçirmeye başlayın. Bunu yaptıkça göreceksiniz ki kendinizi çok daha mutlu ve güçlü hissedeceksiniz ve hayatınızdaki bazı şeyleri istediğiniz zaman nasıl değiştirebileceğinizi ve güzelleştirebileceğinizi kendinize kanıtlayacaksınız.
Hayatınıza katabileceğiniz tatlı yeni renkleri, düşlerinizi, isteklerinizi ve hedeflerinizi ertelemeyeceğiniz, yeniliklere ve değişime kucak açacağınız, bitince gülümseyerek anımsayacağınız neşe dolu nice yıllar diliyorum.
BAZI ÜNLÜLERİN YENİ YIL KARARLARI
Carmen Electra: Daha fazla eğlenmek
Britney Spears: Endişelenmeyi bırakmak, daha mutlu olmayı öğrenmek, tırnak yememek
Eva Longoria: Et yemekten vazgeçmek
Tori Spelling: Daha fazla su içmek, dik durmak, daha az endişelenmek
Fergie: Daha fazla spor yapmak, sağlıklı beslenmek, daha fazla organik ve çiğ gıdalar tüketmek
Cameron Diaz: Sigarayı bırakmak, sütyen kullanmaya başlamak, alışveriş yapmamak
Kanye West: Basına karşı olabildiğince iyi davranmak
Jennifer Morrison: İspanyolcasını geliştirmek
Aisha Tyler: Daha mutlu olmak
Kathy Griffin: Daha fazla karbonhidrat tüketmek
Kim Kardashian: Formda kalmak, daha az tatlı yemek
David Archuleta: Beste yapmak
Ashlee Simpson: Daha iyi bir anne olmak
Jamie Foxx: Doğru kadını bulmak