Zerrin Işık Tüfekçi: Zirkonyum Kaplamalar
Doğru yerde kullanılan zirkonyum kaplamaların, doğal dişlerden ayırt edilemeyecek kadar güzel bir alternatif olduğunu belirten Evrensel Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği kurucusu Dt. Zerrin Işık Tüfekçi, zirkonyum kaplamalar hakkında merak edilenleri MAG Okurlarıyla paylaşıyor.
Hastaların diş hekimine gelme motivasyonlarının altında temel birkaç sebep yatar. Bir kısmı daha sağlıklı ve güzel dişlere kavuşmak isterken, diğer grup için önemli olansa dişlerinin ağrımaması ve problem çıkarmamasıdır. Son yıllarda karşılaştığım hatırı sayılır bir grup hasta ise dişlerinin, beğendikleri bir forma benzemesini, güldükleri zaman dişlerinin o şekilde görünmesini istiyor. Konu estetik diş hekimliğine geldiğinde, zirkonyum kaplamalar, sıklıkla sorulan soruların başını çekiyor.
Zirkonyum kaplamaları; dişleri kaplamak gerektiğinde, estetik amaçlarla kullanırız. Dayanıklılığı yüksektir ve dişlere doğal bir görünüm kazandırabilir. “Zirkonyum dioksit”ten elde edilir. Zirkonyum, seramik özelliği gösteren ancak, periyodik cetvelde metal grubunda yer alan bir elementtir. Bu sebeple “beyaz metal” olarak da bilinir. Dayanıklılık ve ışık geçirgenliği özellikleri sayesinde doğal dişlere benzer bir görünüm sağladığı için özellikle ön dişlerde daha çok tercih ettiğimiz bir materyaldir.
Metal destekli kaplamalarda, metal görüntüsünün ve renginin yansımasının engellenebilmesi için yüzeye önce opak porselen, sonra porselen yığılır. Bu sebeple daha fazla bir alana ihtiyaç vardır ve estetik sonuç elde etmek için dişlerde daha fazla aşındırma yapmak gerekir. Zirkonyum kaplamalar metal kaplamalarla kıyaslandığında, hem metal kaplamalar kadar çiğneme kuvvetine dayanıklıdır hem de daha estetiktir. Fiyat olarak daha pahalıdır fakat ömürleri, metal destekli kaplamalar kadar uzun sürelidir. Ya tamamen zirkondan yapılırlar -ki bunlara monolitik zirkonyum kaplama denir- ya da alt yapı zirkonyum olup üzerlerine porselen kaplama ile bitirilebilirler. Biyolojik olarak uyumludur, alerji yapma olasılığı düşüktür.
Zirkonyum kaplamaların yapılabilmesi için önce ağız bu işleme hazır hale getirilmelidir. Hazırlıktan anlaşılması gereken ise diş etlerinin sağlığına kavuşturulması, çürüklerin temizlenip dolgularının yapılması ve gerekiyorsa kanal tedavilerinin bitirilmesidir. Tüm bu işlemler sonrasında dişlerin küçültülmesini takiben ölçüler alınıp geçiciler takılır ve prova sonrasında kaplamalar takılır. Bu işlemler sırasında lokal anestezi ile çalışılması yeterlidir. Çoğunlukla kliniklerin pratiğine dahil olan dijital diş hekimliği uygulamaları sayesinde işler üç ila dört günde tamamlanabilmektedir. Monolitik tek kaplamalar, hastanın vakti darsa bir gün içerisinde teslim edilebilmektedir. Hastalar düzenli diş hekimi kontrolündeyseler, diş etleri sağlıklıysa, günde en az iki kez dişlerini fırçalıyor ve diş ipi kullanıyorlarsa, kaplamalar beş ila on yıl süreyle sorunsuz bir biçimde kullanılabilir.
Geceleri dişlerinizi sıkıyorsanız, gece plağı kullanmıyorsanız, dişlerinizle kabuklu kuruyemiş kırma, kalem ısırma, çekirdek ve tırnak yeme alışkanlıklarınız varsa, dişlerinizle buz kırıyor veya şişe kapağı açıyorsanız, ağız hijyeniniz kötüyse, diş eti hastalığınız varsa ve diş hekimine düzenli gitmiyorsanız zirkonyum kaplamalar size uygun olmayabilir.
Renk konusunu hasta ve diş hekimi birlikte değerlendirir. Bu aşamada ağzın durumu, kaç tane dişin yapılacağı, hastanın beklentisi ve sigara içip içmediği gibi etkenler devreye girer. Tüm bunların detaylı bir incelemesi yapılarak karar verilir. Bazı hastalar çok doğal bir sonuç isterken, bazıları da çok beyaz dişlerinin olmasını ister. Zirkonyum kaplamalar iyi bir teknisyenin elinde, iyi bir ürün kullanıldığında ve iyi cilalanması şartıyla uzun süre renklerini korurlar. Çay ve kahve gibi, dişlerde renklenmeye sebep olan unsurlardan etkilenmezler.
Zirkonyum kaplamaların hastalara doğal bir beyazlık sunması, ışık geçirgenliği ve dayanıklılığı, hekimlerin ve hastaların tercihlerinin bu yöne daha çok kaymasına sebep olmaktadır. Metal destekli kaplamalarda diş eti sınırında görülen morluğun zirkonyum kaplamalarla engellenmiş olması ilk sıradaki tercih sebebidir. CAD-CAM (bilgisayar destekli tasarım) sistemlerinin gelişmesi ile çalışma sürelerinin kısalması ise sağlık turizmi ile gelen hastalara da büyük avantaj sağlamaktadır.
Diş hekimliğinde materyal seçiminde hasta beklentileri kadar, hekimin tercihi de önemli rol oynar. Unutulmamalıdır ki doğal, tertemiz, bakımlı, diş etleri sağlıklı ve düzgün sıralanmış kendi dişlerinizin yerini hiçbir zirkonyum kaplama tutamaz ama gerçekten dişlerinizin kaplanması gerekiyorsa da doğru yerde kullanılan zirkonyum kaplamalar, doğal dişlerden ayırt edilemeyecek kadar güzel alternatiflerdir.
