Prof. Dr. Turgay Akgül Yardımcı Üreme Teknikleri
Üroloji Uzmanı Prof. Dr. Turgay Akgül, doğal yollarla çocuk sahibi olmakta zorlanan kişiler için uygulanan tıbbi işlemleri sıralayarak açıklamalarını yapıyor.
Yardımcı üreme teknikleri (YÜT, ART), insanların doğal yollarla çocuk sahibi olmakta zorlandıkları durumlarda çocuk sahibi olmalarına yardımcı olmak için kullanılan bir dizi tıbbi işlemi ifade etmektedir. Bu teknikler tipik olarak gebelik elde etmek için diğer yöntemler başarısız olduğunda veya uygulanabilir olmadığında kullanılır. Bazı yaygın ART işlemleri şunları içerir:
İn vitro fertilizasyon (IVF): Bu, bir yumurtanın vücut dışında bir laboratuvar kabında sperm ile döllenmesini içerir. Döllenme gerçekleştiğinde ortaya çıkan embriyo, kadının rahmine transfer edilir.
İntrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI): Sperm kalitesi veya miktarının düşük olduğu erkek kısırlığı vakalarında, döllenmeyi kolaylaştırmak için tek bir sperm, doğrudan bir yumurtaya enjekte edilir.
Gamet intrafallopian transferi (GIFT): GIFT’te yumurtalar kadının yumurtalıklarından alınır, spermle karıştırılır ve ardından hemen döllenmenin doğal olarak gerçekleşebileceği fallop tüplerine yerleştirilir.
Zigot intrafallopian transfer (ZIFT): IVF’ye benzer, ancak embriyo rahim içine transfer edilmek yerine doğrudan fallop tüplerine yerleştirilir.
Erkek destekli üreme teknikleri (MART) öncelikle erkek kısırlığı sorunlarını ele almaya odaklanır. İşte bazı yaygın MART prosedürleri:
İntrasitoplazmik sperm enjeksiyonu (ICSI): Bu, en yaygın MART prosedürlerinden biridir. Döllenmeyi kolaylaştırmak için tek bir spermin doğrudan yumurtaya enjekte edilmesini içerir. ICSI genellikle, düşük sperm sayısı, zayıf sperm hareketliliği veya anormal sperm morfolojisi olduğunda kullanılır.
Testiküler sperm ekstraksiyonu (TESE): Tıkanıklıklar veya diğer sorunlar nedeniyle ejakülatta sperm bulunmadığı durumlarda, sperm TESE kullanılarak doğrudan testislerden alınabilir. Alınan sperm daha sonra ICSI gibi prosedürler için kullanılabilir.
Perkütan epididimal sperm aspirasyonu (PESA): TESE’ye benzer şekilde PESA, spermin depolandığı testislerin yakınında bulunan bir yapı olan epididimden sperm almak için kullanılan bir prosedürdür. Alınan sperm daha sonra ICSI için kullanılabilir.
Mikrocerrahi epididimal sperm aspirasyonu (MESA): MESA, PESA’nın daha karmaşık bir versiyonudur ve genellikle PESA başarısız olduğunda veya daha yüksek miktarlarda sperm gerektiğinde kullanılır. Epididimden spermi bulmak ve almak için bir mikroskop kullanılmasını içerir.
Sperm yıkama: Bazı durumlarda erkek kısırlığı, yüksek düzeyde DNA hasarı veya bağışıklık sistemi faktörleri gibi sperm kalitesiyle ilgili sorunlardan kaynaklanıyor olabilir. Sperm yıkama, sağlıklı spermleri seminal sıvı ve diğer maddelerden ayıran, IVF gibi ART prosedürleri sırasında başarılı döllenme şansını artıran bir tekniktir.
