Gözde Nur Şahin İlişkilerde Sağlıklı İletişim
Yetişkin ve çiftlere psikolojik danışmanlık hizmeti veren Psikolog Gözde Nur Şahin, ilişkilere zarar veren davranışları ele alarak sağlıklı bir iletişim ortamının nasıl oluşturulabileceğini MAG Okurlarıyla paylaşıyor.
İlişkilere zarar veren ve bitmesine neden olabilecek davranışlar nelerdir?
İlişkilerin zarar görmesine sebep olan en önemli etmenlerden biri çiftlerin sağlıklı iletişim kuramamasıdır. İletişim, ilişkilerin güçlenmesini sağladığı gibi bitmesine de sebep olabilir. Dünyaca ünlü çift terapisti John Gottman, yaptığı bir araştırmada ilişkileri bitiren dört önemli davranıştan bahseder. Biz psikologlar bunu “Mahşerin 4 Atlısı” olarak tabir ederiz. Bunlar; eleştiri, savunma, duvar örme ve aşağılamadır. Biraz daha yakından bakacak olursak eleştiri yapmak; partnerinizin sürekli yetersiz olduğunu vurgular ve takdir ihtiyacı karşılanmadığı için ilişkide daha yalnız hissettirir. Sürekli savunma halinde olmak ise sorumluluktan kaçmanın bir göstergesidir ve çözüm bulmayı oldukça zorlaştırır. Partnerlerden birinin duvar örmesi, ilişkiyi oldukça yıpratır, çünkü bir taraf çözüm bulmaya çalışırken öbür taraf çözümü sabote eder. Aşağılama ise, tüm bunlar arasından ilişkiyi en hızlı sona götüren davranıştır, çünkü artık saygı kaybedilmiştir ve ilişkinin yeniden sağlıklı olabilmesi artık çok zordur.
Tartışma esnasında veya sonrasında sağlıklı bir iletişim ortamı nasıl oluşturulabilir?
Bir çift terapisti olarak; terapi odasına gelen bazı çiftlerin tartışmaktan oldukça kaçındığını, bazı çiftlerin ise en ufak tartışmaları bile ne kadar hızlı kavgaya çevirebildiğini görüyorum. Sağlıklı ilişki, içerisinde tartışmaların olup bu tartışmaların kavgaya dönmediği ilişkilerdir. Sağlıklı bir iletişim ortamı oluşturabilmek için partnerinizle bireysel farklılıklarınız olduğunu kabul edip, önemli olanın ortak bir çizgiye yaklaşmak olduğunu daima hatırlamanız gerek. Ne yazık ki tartışma esnasında haklı çıkabilmek için partneri rakip olarak görmek en sık yapılan hatalardan. Unutmayın ki partneriniz sizin düşmanınız veya rakibiniz değil, sizler aynı taraftasınız ve birbirinizle değil, sorunla mücadele etmelisiniz. Bana göre sağlıklı iletişimin en olmazsa olmaz yaklaşımı “sen dili” yerine “ben dili” kullanmaktır. Bir örnekle açıklamak gerekirse, tartışma esnasında “Sürekli eve geç geliyorsun. Ne var bu dışarıda anlamıyorum.” demek yerine “Eve geç geleceğin zaman haber vermediğinde kendimi değersiz hissediyorum.” demek gibi. Çok önemli bir nokta da tartışırken dahi birbirinizi sevdiğinizi unutmayıp bunu hatırlatmaktan çekinmemek. “Seni seviyorum ve bunu bize gerçekten önem verdiğim için konuşmak istiyorum.” demek daha sağlıklı bir tartışma ortamı yaratacaktır. Sağlıklı bir tartışma, elbette ödüllendirilmeyi de hak eder: Tartışmadan sonra konuyu ele alma biçiminizi, iletişim kurmaktaki yeteneklerinizi ya da birbirinizin olumlu yönlerini takdir etmek size ve ilişkinize iyi gelecektir.
İlişkiler nasıl daha canlı tutulabilir, nasıl heyecan katılabilir?
Özellikle uzun ilişkilerde ilişkinin zaman içerisinde monotonlaşması ve ilk heyecanını kaybetmesi çiftleri en çok endişelendiren ve çift terapisine getiren konuların başında geliyor. İlişki heyecanını diri tutmak için aslında yöntem oldukça basit! Flörtleşirken nasıl davranıyorsan öyle davranmaya devam etmek. Yani ayda bir iki defa da olsa birlikte özel buluşmalar yaratmak, sürprizler yapmak, partnerinizin yeni yönlerini keşfetmek, daha önce hiç yapmadığınız bir aktivite yapmak, hiç gitmediğiniz yerlere gitmek gibi… Aktif içerik üreten bir psikolog olarak ben de konuyla alakalı sosyal medyada “Bugün Partnerine Şu Soruyu Sor” isimli bir seri başlattım ve her gün onlarca pozitif geri dönüş almaktayım. Partnerinize soracağınız farklı sorularla onun hiç bilmediğiniz yanlarını keşfedebilir ve ilişkinize yeni bir soluk getirebilirsiniz.