Bir Mucize; Gebelik ve Sağlıklı Beslenme
Tebrikler! Hayatınızın en mucizevi dönemine girdiniz… Şüphesiz ki, gebelik boyunca sürdüreceğiniz yeterli ve dengeli beslenme programı yeni doğacak bebeğinize hayatı boyunca verebileceğiniz en kıymetli hediye olacaktır. Çünkü, günümüz bilimsel çalışmaları göstermektedir ki; sağlıklı yaşamın sırrı fetal dönemde yani anne karnında yeterli ve dengeli beslenmeden geçmektedir.
Bebeğimizi yaşamının ilerleyen yıllarında, şişmanlıktan kalp hastalıklarına kadar geniş bir perspektifte, kronik hastalık riskinden koruyabilmek için yapmamız gereken en doğru hareket planlı gebelik yapmak ve gebe kalmadan 4-6 ay önce yeterli ve dengeli bir beslenme programına girerek vücudumuzdaki besin ögeleri depolarımızı doldurmak ve folik asit desteğine başlamaktır. Ancak, unutmayın ki, yeterli ve dengeli ve beslenmeye başlamak için asla geç kalmış değilsiniz, zararın neresinden dönerseniz kardasınız. Tabii, yeri gelmişken belirtmek isterim ki, aynı durum emziren anneler için de geçerlidir.
Gebelikte Kilo Almaktan Korkmayın
Öncelikle, bilmeniz gerekir ki, gebe kaldığınızda kilo almaktan korkmayın. Burada zararlı olan kontrolsüz kilo kazanımı ve yetersiz-dengesiz beslenme ile kilo kazanımıdır. Elbette ki, gebelik süresince vücut ağırlığınız artacak. Neden? Çünkü, doğuma hazırlandığınız bu güzel evre süresince kan hacminiz mevcut miktarın yaklaşık yarısı kadar daha artacak, son aylarda emzirmeye hazırlandığınız için göğüslerinizde süt kanallarınız genişleyecek ve süt ile dolmaya başlayacak, rahminiz genişleyecek ve bebeğinizin aylarca içinde yaşayacağı amniotik sıvı ile dolacak ve bebeğiniz vücudunuzun içinde her gün biraz daha büyüyecek. Ne muhteşem değil mi? Dolayısıyla, beslenme programınızı da artan fizyolojik gereksinimlerinize göre planlamanız gerekecek.
Gebelik üç ayrı bölümde ele alınır; birinci, ikinci ve üçüncü trimester. Sağlıklı ve normal ağırlıktaki bir annenin ikinci ve üçüncü trimesterlerde enerji gereksinimi günlük enerji gereksiniminin yaklaşık altıda biri kadar artar. Annenin her bir trimesterde günlük enerji gereksinimi hesaplanırken dikkate alınması gereken durumlardan biri de annenin gebelik süresince ağırlık kazanımı ya da ne kadar ağırlık kazanması gerektiğidir. Normal ağırlıkta gebeliğe başlayan ve tek bebeğe hamile kalan bir annenin gebelik süresince 11-15 kg ağırlık kazanması beklenirken; aynı annenin gebelik öncesi ağırlığının normalin altında veya zayıf olması durumunda 12-18 kg, hafif şişman olması durumunda 7-11 kg, şişman olması durumunda ise 5-9 kg ağırlık kazanması beklenir. Anne çoğul gebeliğe sahipse, ikiz gebeler için gebelik süresince toplam 15-20 kg ağırlık kazanımı beklenirken, üçüz gebeler içinse 22-27 kg ağırlık kazanımı normal kabul edilir.
Peki, gebeliğe başlangıç ağırlığınızın normal olup olmadığını nasıl belirleyeceğiz?
Bunun en kolay yolu Beden Kitle İndeksi’nizi hesaplamaktır; vücut ağırlığınızı (kg cinsinden) boy uzunluğunuzun (metre cinsinden) karesine bölerek çıkan değeri standartlarla karşılaştırmaktır. Mesela, beni örnek alalım. Boy uzunluğun 1,73 m. Karesini aldığımızda 2,99 m2 çıkıyor. Vücut ağırlığım ise 59 kg. O zaman Beden Kitle İndeksi’m (59/2,99)=19,7 kg/m2. Şimdi bunu standartlarla karşılaştıralım (aşağıdaki tabloya bakınız). Beden Kitle İndeksi’m normal sınıfta. Demek ki, hamile kalsaydım, gebelik süresince toplam 11-15 kg ağırlık kazanmam beklenirdi.